Zaman içinde veya aniden gözünüzün önünde görünmeye başlayan ufak koyu renk cisimcikler olarak ortaya çıkan; “Göz uçuşması” olarak da tanımlanan “Dejeneratif Vitreus” göz rahatsızlığı, lens ile retina arasında bulunan ve genç yaşlarda tamamen saydam olan vitreus sıvısının, göz yaş aldıkça bozularak şeklini ve sıvılaşma formunu kaybetmesi neticesinde meydana gelmektedir.
Vitreusun yapısının bozulmasıyla birlikte bu jel yapının içinde bulunan kolajen liflerinde oluşan çökme sonucu gözde uçuşan cisimcikler ortaya çıkmaktadır. Çökme sonucunda retina üzerinde gölgeler meydana getiren cisimcikler, leke, iplik, örümcek ağı gibi farklı formlarda görünüme sebebiyet verebilir.
Uçuşmalar, göz hareketleri ile hareketlenerek ortaya geldiklerinde geçici bulanık görme ve parlamaya neden olup, araba kullanma, okuma ve yakın işlerde zorlanmaya neden olabilir. Genelde gökyüzü gibi açık renkli bir alana bakıldığında dikkati çekmektedir. Günlük hayatta kişinin görme konforunu bozan, bugüne kadar bir tedavi seçeneği bulunmayan bu rahatsızlık artık lazerle giderilebilmekte veya etkileri azaltılabilmektedir.
Gözün arkasında yer alan sıvı kesesinin içindeki küçük cisimciklerin oluşturduğu gölgeler, uçuşmalara neden oluyor ve her 10 kişiden 7'sinin hayatını herhangi bir döneminde rahatsız edebilmektedir. Uçuşmalar her yaşta görülebilmektedir. Özellikle genç yaştaki kişilerin muayenesi bu açıdan önem taşır.
Cisimciklerin göz içindeki lense ve retinaya çok yakın konumda olması lazer uygulamasına bir engeldir. Fakat cisimciklerin çoğu doğal merceğe ve retinaya uzak konumda ve genelde vitreusun merkez kısmında ortaya çıkar. Bu durumda hastanın Vitreolizis tedavisi için uygun şartlara sahip olduğu söylenebilir. Bu değerlendirme uzman hekim tarafından yapılmalı ve değerlendirme sonucuna göre tedaviye geçilmelidir.
Her tip göz uçuşması, lazer için uygun olmayabilir. Uygun olan göz uçuşma tiplerini belirleyebilmek için öncelikle tam bir göz muayenesinden geçmek gerekir. Uçuşmanın tipi lazer yapılmasına uygunsa, bir veya daha fazla seansta lazer uygulaması yapılarak gözün arkasında bulunan bu uçuşmalara neden olan küçük cisimciklerin yok edilmesi veya azaltılması mümkün olabilmektedir.
Gözde uçuşan cisimciklerin azaltılması amacıyla uygulanan bir tür lazerli tedavi yöntemi olan Vitreolizis, göze dışarıdan uygulanan, ağrısız ve uçuşmaların azalttığı görüş konforunu yeniden kazandırabilecek bir yöntemdir. Vitreolizis tedavisinde esas amaç gözdeki uçuşma engeli olmadan kişinin günlük görüş konforunu kazanmasını sağlamaktır.
İşlem başlamadan önce uzman hekim hafif bir anestezik göz damlası ile uyuşturarak gözün işlem sırasında acı duymamasını sağlar. Tedavi esnasında lazer ışını, özel olarak tasarlanmış bir mikroskop ve özel mercekler vasıtası ile göze yönlendirilir. Göz içindeki Vitreus jel yapısı içindeki cisimciklerin niteliğine göre işlem seanslar halinde yapılır ve her seansı yaklaşık 15 dakika alabilir.
Gözlemlenen cisimlerin boyutları ve sayısı temel alınmakla birlikte tedavinin tamamlanması için 2 veya 3 seans gerekebilmektedir. Vitreolizis lazer tedavisinin temelinde, görüş konforunu bozan göz içinde uçuşan cisimciklerin nanosaniyelik lazer atışları kullanılarak yok edilmesine dayanır. Uçuşan cisimlerin kolajen ve hyaluronik molekülleri lazer ile gaz haline dönüştürülür. İşlemin sonunda ise bu cisimciklerin çoğu veya önemli bir kısmı yok edilir veya görüşü önemli derecede engellemeyecek boyuta getirilir. Hastanın, tedavinin sonrasında görüş alanının alt bölümünde ufak ve koyu renkli lekeler gözlemlemesi normaldir. Gaz haline dönüştürülen moleküllerin etkisi olan bu durum kısa süre içinde yok olmaktadır.
Bugüne kadar süregelen klinik çalışmalar, gözde uçuşan cisimlerin yok edilmesi veya azaltılmasında vitreolizis lazer yönteminin birçok hasta için etkili ve güvenilir bir tedavi yolu olduğunu göstermiştir. Kimi bireyler ise göz yapıları sebebiyle bu işlem için uygun olmayabilir. Kişilerin vitreolizis tedavisine uygun olup olmadığı uzman hekim tarafından belirlenebilmektedir.
Vitreolizis Lazer tedavisi dışında rahatsızlığın tanısına göre cerrahi müdahale kararı da verilebilmektedir. Deneyimli bir uzman hekim kontrolünde yapılacak cerrahi işlem ile göz içi jeli vitreus sıvısının bir bölümü veya gerekiyorsa tamamı alınarak yerine özel elektrolit tuzlu su çözeltisi konulmaktadır.
Kişinin günlük yaşamındaki görüş konforunu olumsuz yönde etkileyen bir göz uçuşması söz konusu değil ise tedaviye gerek görülmez. Fakat bu uçuşmalardan dolayı rahatsızlık duyan hastalara Vitreolizis Lazer işlemiyle çözüm sunulabilmektedir.
Gözün önünde uçuşan siyah nokta, ipliksi yapı ya da göz önünde uçuşan parlak cisimler zaman zaman geçici olabilirken, bazı bireylerde kalıcı hale gelebilir. Özellikle yaşlanma ile birlikte vitreus sıvısındaki dejenerasyon ilerledikçe bu uçuşmaların yoğunluğu artabilir.
Her gözde uçuşan cisim kalıcı değildir. Bazı kişilerde uçuşan cisimcikler zamanla beynin adapte olmasıyla fark edilmez hale gelebilir. Fakat uçuşan yapıların kalıcı hale gelmesi durumunda, özellikle de görüşü etkiliyorsa tedavi gerekebilir.
Göz önünde uçuşan cisimler çoğunlukla yaşla birlikte ortaya çıkan doğal bir süreçtir ve ciddi bir hastalığın belirtisi olmayabilir. Bu cisimlerle birlikte ani ışık çakmaları, görüş kaybı ya da perde inmesi gibi şikâyetler de varsa, retina yırtılması ya da dekolman gibi acil müdahale gerektiren durumlar söz konusu olabilir.
Göz önünde uçuşan baloncuklar ve ipliksi yapılar genellikle lazer tedavisi veya cerrahi yöntemlerle müdahale edilmediği sürece kalabilir. Ancak bazı kişiler zamanla bu uçuşmaları daha az fark eder hale gelir.
Eğer uçuşan siyah noktalar aniden artarsa, görüş alanında büyük bir gölge oluşursa veya ışık çakmaları eşlik ederse bu durum retina yırtılması veya vitreus dekolmanı gibi ciddi rahatsızlıkların habercisi olabilir. Bu durumda vakit kaybetmeden detaylı bir göz muayenesi yapılmalıdır.
Vitreolizis lazer tedavisi ile gözdeki uçuşan cisimler büyük oranda yok edilebilir ya da etkileri azaltılabilir. Ancak her vaka farklıdır. Göz yapısına, uçuşan cisimlerin konumuna ve yapısına bağlı olarak bazı hastalarda birden fazla seans gerekebilir. Her uçuşma tipi de lazer için uygun değildir; bu nedenle detaylı değerlendirme yapılması şarttır.