Sünnet, penis başını örten ve sünnet derisi olarak adlandırılan "Prepisyum"un uygun bir şekilde cerrahi yöntemlerle kesilerek çıkarılması işlemidir. Bebeklik dönemi ve farklı yaş gruplarında gerçekleştirilebilen sünnet tarih boyunca yapılagelmiştir.
Sünnet Nedir?
Sünnet, cerrahi olarak gerçekleştirilen bir işlem olup penisin ucuyla kaplı olan deri kısmının çıkarılması anlamına gelir. Glans penisin ve idrar kanalının uç kısmını ortaya çıkarmak için, penisteki mukozal doku ve deri tabakasının yaklaşık %75'i cerrahi olarak kesilir.
Sünnet, genellikle kültürel ve dini sebeplerle birçok ülkede gerçekleştirilir. Aynı zamanda sünnet, tıbbi zorunluluklar veya kişisel hijyen ile cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunma amaçlarıyla da tercih edilebilir.
Sünnet Neden Yapılır?
-
İdrar yolu enfeksiyonları riskini azaltmak
-
Hijyen kolaylığı sağlamak
-
Bazı cilt hastalıklarının ve ilerleyen yaşlarda oluşabilecek rahatsızlıkların önüne geçmek
Sünnet, deneyimli bir cerrah tarafından hijyenik koşullarda uygulandığında sağlıklı bir iyileşme süreci ile sonuçlanır.
Yenidoğanlarda ve Bebeklerde Sünnet Nasıl Yapılır?
Sünnet, özel bir cerrahi operasyon olduğu için steril koşullar altında gerçekleştirilmelidir. İşlem sırasında lokal anestezi kullanılabilir ve bebeğin ağrı hissetmemesi sağlanabilir. Ancak sünnet işleminin ne zaman yapılacağı konusunda uzman tavsiyesi alınması gerekir.
Yenidoğan sünneti, bebek henüz birkaç günlükken yapılabilen bir işlemdir. Bu dönemde iyileşme süresi hızlıdır, bebeklerin hareket kabiliyeti sınırlı olduğu için dikişlerin açılma riski düşük olabilir.
Bebeklerde sünnet ise ilk 1 ay içinde tercih edilir. Ancak tıbbi bir zorunluluk yoksa, ailelerin çocuklarını birkaç aylık olana kadar beklemesi de mümkündür. Sünnet zamanı, bebeğin genel sağlık durumu ve doktor önerisi doğrultusunda planlanabilir.
Sünnetin bebeklik döneminde yapılmasının bazı avantajları:
-
Daha hızlı iyileşme
-
Daha az kanama riski
-
Psikolojik travmanın minimal düzeyde olması
Sünnetin Faydaları Nelerdir?
Sünnetin faydaları arasında hijyen, idrar yolu enfeksiyonlarının azalması, cinsel sağlık sorunlarının önlenmesi ve bazı kanser türlerine karşı koruyucu etkisinin olması yer alabilir. Ayrıca sünnetin psikolojik ve sosyal açıdan da olumlu etkileri olduğu bilinmektedir.
-
Sünnet sonrası, penisin temizliği ve hijyeni daha pratik hale gelir, çünkü deride biriken kirlerin kolayca temizlenmesi mümkün olur.
-
Erkeklerde idrar yolu enfeksiyonu sıklığı düşük olmasına rağmen, sünnetsiz erkeklerde bu enfeksiyonlar, sünnetli olanlara göre daha yaygın görülebilmektedir.
-
Sünnet yapılmamış erkeklerde penis ucunda darlık (fimozis) olabilir. Bu darlık nedeniyle sünnet derisi yeterince geri çekilemez ve penis başında iltihaplanma daha sık görülebilir.
-
Penis kanseri, ender rastlanan bir tıbbi durumdur ve sünnetsiz erkeklerde daha sık görülür.
Sünnet Ne Zaman Yapılmalı?
Herhangi bir zamanda gerçekleştirilebilen sünnet, genellikle 6 aylık ile 6 yaş arasındaki çocuklar için önerilmez. Cinsel kimliğin gelişimini dikkate alan uzmanlar, bu yaş aralığında sünnet yapılmasını tavsiye etmezler. En uygun zamanın genellikle yenidoğan dönemi olduğu kabul edilir. Bu dönemde bebeğe düşük dozda lokal anestezi uygulanarak sünnet işlemi gerçekleştirilir. Yara bakımı oldukça basittir ve iyileşme süreci hızlı olduğundan operasyon sonrası komplikasyon riski de nadirdir.
Eğer yenidoğan döneminde sünnet tercih edilmezse, ebeveynlerin 6 yaş sonrasını beklemesi daha doğru olabilir. Bu süre zarfında çocuğun cinsel gelişimi tamamlanmış olur ve ayrıca aileler çocuklarına sünnet konusunda bilgi verebildikleri için çocuklarda psikolojik travma riski azalır.
Sünnette Uygulanan Anestezi Çeşitleri Nelerdir?
Sünnet işlemi sırasında kullanılan anestezi yöntemleri, çocuğun yaşına, genel sağlık durumuna ve işlemin yapılacağı merkezin imkanlarına göre değişiklik gösterir. Sık tercih edilen yöntem lokal anestezidir. Bu yöntemde, penis çevresine uygulanan uyuşturucu ilaç sayesinde işlem sırasında ağrı hissi tamamen ortadan kalkar ve çocuk uyanık kalır. Konforlu bir deneyim için bazı durumlarda sedasyonla birlikte lokal anestezi uygulanabilir.
Sedasyon, çocuğun damar yolundan verilen ilaçlarla hafif uykuya geçmesi ve çevreyi algılamadan rahat bir şekilde işlemin tamamlanmasını sağlar. Kaygı düzeyi yüksek olan çocuklarda veya sünnetin yanı sıra başka cerrahi girişimlerin de yapılacağı durumlarda ise genel anestezi tercih edilir.
Genel anestezide hasta tamamen uyutulur ve işlem sırasında hiçbir şey hissetmez. Sünnet için hangi anestezi yönteminin uygun olacağına doktor, aileyle birlikte karar verir ve her durumda işlem, deneyimli uzmanlar tarafından steril şartlarda gerçekleştirilmelidir.
Sünnetten Sonra Bakım Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekilenler
Sünnet sonrası bakım, işlemin sağlıklı ve hızlı bir şekilde iyileşmesinde belirleyici rol oynar. İşlemin tamamlanmasının ardından ilk günlerde bölgede hafif şişlik, kızarıklık ve zaman zaman hafif bir sızı olması normal kabul edilir. Uygulanan cerrahi tekniğe bağlı olarak yaranın iyileşme süresi ortalama 7–10 gün arasında değişir. Bu dönemde yaranın enfeksiyondan korunması ve hijyenin dikkatle sağlanmalıdır.
Sünnetten sonra bölgenin temiz ve kuru kalması gerekir. Doktorunuzun önerdiği şekilde düzenli pansuman yapılmalı ve steril gazlı bez kullanılmalıdır. Sünnet külodu önerildiyse, bu ürün hem yaranın beze sürtünmesini hem de dar kıyafetlerin baskısını önleyerek acıyı önler.
Bebeklerde bez kullanılıyorsa, her alt değiştirmede bölge mutlaka kontrol edilmeli ve kuru tutulmalıdır. Bez bağlarken penisin yukarı doğru pozisyonda kalmasına dikkat etmek, iyileşme sürecini hızlandırabilir.
Doktor tavsiyesi dışında bölgeye krem, merhem veya farklı ilaçlar sürülmemelidir. Sünnet hattında kabuklanma olması doğal bir iyileşme belirtisidir ve kabukların kendiliğinden düşmesi beklenir.
Uyku sırasında çocuğun sırt üstü yatırılması, yaranın baskı altında kalmasını engelleyerek şişlik ve hassasiyeti azaltır. İlk günlerde bacaklarını fazla kıvırmaması, ani bacak hareketlerinden kaçınılması da önemlidir. Yara yerinde şiddetli kanama, kötü kokulu akıntı, aşırı morarma veya ateş gibi belirtiler görülürse vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır. İyileşme tamamlanana kadar pansumanların düzenli yapılması ve kontrollerin aksatılmaması önerilir.
Sık Sorulan Sorular
Sünnetten sonra uyku pozisyonu nasıl olmalı?
Sünnet sonrası bebeğin sırt üstü yatırılması önerilir, bu pozisyon yaranın üzerine baskı olmasını engeller. Yüzüstü veya yan yatırmak, işlem bölgesinde şişlik ve ağrının artmasına neden olabilir. Ayrıca uyku sırasında bacak hareketlerini kısıtlamak için hafif destekleyici yastık kullanılabilir.
Sünnet külodu kullanmak gerekli mi?
Sünnet külodu, iyileşme sürecinde yaranın korunmasını kolaylaştıran özel bir üründür. Bez ya da kıyafetlerin sürtünmesini engelleyerek hem hijyen sağlar hem de çocuğun daha rahat hareket etmesine yardımcı olur. Bez kullanan bebeklerde enfeksiyon riskini azaltmak için doktor önerisiyle sünnet külodu kullanılması faydalı olur.
Sünnet sırasında çocuk acı hisseder mi?
Sünnet işlemi öncesinde lokal anestezi, sedasyon veya genel anestezi uygulanarak ağrı hissi ortadan kaldırılır. Lokal anestezide sadece işlem bölgesi uyuşturulur, sedasyonda çocuk hafif uykuya geçer. İşlem sonrasında hafif sızı ve yanma olabilir; bu durum doktorun önerdiği ağrı kesicilerle kolayca kontrol altına alınır.
Sünnetten sonra ne zaman banyo yapılır?
Sünnetten sonra genellikle 3–4 gün kuru pansuman önerilir. Doktorunuz aksini belirtmediyse bu süreden sonra ılık suyla kısa süreli banyo yapılabilir, ancak bölgenin ovulmaması ve banyo sonrası iyice kurulanması önemlidir. Detaylı banyo planı mutlaka hekimin önerisine göre şekillendirilmelidir.