Nystagmus is een oogziekte die wordt gekarakteriseerd door onvrijwillige en ritmische bewegingen van de ogen. Deze aandoening, in de volksmond bekend als oogtrillingen, kan de kwaliteit van het zien negatief beïnvloeden en kan leiden tot verschillende beperkingen in de dagelijkse activiteiten. Sommige mensen worden geboren met oogtrillingen, terwijl deze aandoening ook kan optreden met het ouder worden. Vroege diagnose van nystagmus en een gedetailleerde beoordeling van de onderliggende oorzaken zijn belangrijk voor het plannen van het behandelproces.
Wat is Nystagmus?
Nystagmus betekent oogtrillingen, onvrijwillige beweging van het oog. Deze aandoening kan aangeboren zijn of optreden tijdens de babytijd of daarna. De oorzaken van nystagmus zijn niet afhankelijk van één enkel factor; ze kunnen verschillende oorzaken hebben en soms de visuele capaciteit niet beïnvloeden.
Het kan bij baby's samen met hoofdschudden optreden. Als er geen effect op het zien is, kunnen de oogtrillingen verminderen en zelfs helemaal verdwijnen tegen de tijd dat ze de basisschool leeftijd bereiken. Soms kunnen oogtrillingen optreden als gevolg van een lage visuele capaciteit of neurologische problemen.
Welke Soorten Nystagmus Zijn Er?
Er zijn verschillende subtypes van nystagmus. Veel voorkomende soorten oogtrillingen:
Verticale Nystagmus
Een type oogziekte waarbij de ogen onvrijwillig of regelmatig naar boven, beneden, rechts en links bewegen. Verticale nystagmus, die om verschillende redenen kan voorkomen, kan worden geassocieerd met aandoeningen van het centrale zenuwstelsel, zoals optische zenuwverlamming.
Horizontale Nystagmus
Bij horizontale nystagmus bewegen de ogen ritmisch heen en weer, en dit kan ontstaan door verschillende oorzaken. Medicijngebruik, binnenoorproblemen en aandoeningen van het centrale zenuwstelsel kunnen dit type nystagmus veroorzaken. Voor de behandeling zal een neuroloog samenwerken met een oogarts voor een beoordeling.
Neurologische Nystagmus
Nystagmus is een aandoening die behoort tot neurologische problemen die met de hersenen en het ruggenmerg te maken hebben. Hersentumoren, multiple sclerose (MS), beroerte en aangeboren neurologische problemen kunnen tot nystagmus leiden.
Rotationele (Torsionele) Nystagmus
Rotationele Nystagmus, waarbij de ogen ronddraaiend bewegen, is een aandoening die zich onderscheidt van onvrijwillige en ritmische oogbewegingen. Ten behoeve van de behandeling moet een oogarts en neuroloog een gedetailleerd onderzoek uitvoeren zodat onderliggende oorzaken begrepen kunnen worden.
Wat Zijn De Symptomen Van Nystagmus?
Nystagmus toont zich met talrijke symptomen door onvrijwillige bewegingen van de oogspieren. Symptomen kunnen variëren van persoon tot persoon, afhankelijk van het type, de ernst en de onderliggende oorzaak van de ziekte.
-
Onvrijwillige Oogtrillingen Beweging:
Het voornaamste symptoom is dat de ogen onvrijwillig naar rechts-links, boven-onder of cirkelvormig bewegen. Deze trilling kan constant zijn of toenemen en afnemen afhankelijk van de kijkrichting.
-
Moeilijkheden Bij Helder Zien:
Door het onvermogen van de oogspieren om in een stabiele positie te blijven, kan het voor iemand moeilijk zijn om op een object te focussen. Vooral bij taken die fijne details vereisen, kan het heldere zicht afnemen.
-
Wazige of Swingende Beeldperceptie:
Mensen met nystagmus kunnen objecten in hun omgeving niet als stabiel zien, maar eerder alsof deze constant trillen. Deze aandoening wordt duidelijker in bewegende omgevingen en kan een gevoel van ongemak veroorzaken.
-
Noodzaak om de Hoofdpositie te Veranderen:
Bij sommige typen nystagmus kan een bepaalde hoofdhouding helpen om de oogbewegingen te verminderen. Als gevolg daarvan proberen mensen een neutrale positie te vinden waarin ze beter kunnen zien door hun hoofd een kant op te buigen of te draaien.
-
Evenwichtsverlies of Duizeligheidsgevoel:
Nystagmus kan, samen met de oogspieren, ook de evenwichtsregulerende binnenoor- en hersencentra beïnvloeden. Sommige patiënten kunnen duizeligheid ervaren die lijkt op verdoving en vertigo bij plotselinge hoofdbewegingen. Evenwichtsstoornissen kunnen ook een gevoel van onveiligheid veroorzaken bij het lopen of traplopen.
-
Lichtgevoeligheid en Oogvermoeidheid:
In omgevingen met heldere lichten kan de trilling duidelijker worden. Vermoeidheid van de ogen, tranenvloed, en ongemak bij het kijken naar licht kunnen als bijkomende klachten optreden.
De symptomen kunnen alledaagse activiteiten zoals lezen, autorijden, en werken op een computer bemoeilijken.
Waarom Ontstaat Oogtrilling?
Oogtrilling kan bij elke persoon door verschillende redenen ontstaan. Stress na lange werkuren, oogvermoeidheid en slaaptekort zijn vaak voorkomende oorzaken. Hier kan na stressmanagement en slaapregulatie verbetering verwacht worden.
Aangeboren Factoren
-
Stoornissen in de ontwikkeling van de oogzenuw
-
Netvliesaandoeningen
-
Functionele stoornissen in de hersengebieden die de controle over oogspieren regelen
Neurologische en Systemische Ziekten
-
Multiple Sclerose (MS)
-
Beroerte
-
Hersentumoren
-
Binnenooraandoeningen
Medicijngebruik en Omgevingsfactoren
-
Epilepsiemedicijnen en kalmerende middelen
-
Alcoholvergiftiging
-
Hoofdtrauma's
Hoe Wordt Oogtrilling Behandeld?
Een juiste diagnose van de ziekte nystagmus is van groot belang, omdat het nodig is om de onderliggende oorzaak vast te stellen om een geschikte behandelingsplan te maken. De oorzaken kunnen de effectiviteit van de behandeling direct beïnvloeden. Behandelingen die kunnen worden toegepast bij patiënten met nystagmus omvatten brillen, telescoopondersteunende apparaten, druppels, medicamenteuze behandeling en indien nodig chirurgische ingrepen.
Veelgestelde Vragen
Is Nystagmus een progressieve ziekte?
Aangeboren (congenitale) nystagmus vertoont meestal een stabiel beloop, en kan geen duidelijke progressie vertonen. Echter, in gevallen van verworven nystagmus kan oogtrilling toenemen als de onderliggende ziekte voortschrijdt.
Kan nystagmus gecorrigeerd worden met een bril?
Brillen en prisma glazen kunnen de helderheid van het zicht verbeteren en de symptomen verminderen door het hoofd in een betere positie te helpen brengen.
Is computeren schadelijk voor personen met nystagmus?
Computeren is misschien niet schadelijk, maar langdurig naar een scherm kijken kan oogvermoeidheid vergroten. Daarom wordt het aangeraden om regelmatig pauzes te nemen, de schermhelderheid te verminderen en voor goede verlichting te zorgen.
Wordt nystagmus op het moment van geboorte opgemerkt?
Congenitale nystagmus wordt bij sommige baby's een paar weken na de geboorte opgemerkt. Vooral rond de leeftijd van 2-3 maanden worden de oogbewegingen duidelijker en kunnen families onvrijwillige bewegingen waarnemen.