Keratit, göz korneasının ön yüzeyinde meydana gelen iltihaplanma durumunu ifade eder. Gözdeki keratit, enfeksiyonlar, travmalar veya diğer göz hastalıkları gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir ve belirtileri arasında kızarıklık, ağrı ve ışığa karşı hassasiyet yer alabilir. Keratitin tedavisi, temel olarak altta yatan sebeplere bağlı olarak değişiklik gösterebilir ve önlenmesi için hijyenik önlemlerin alınması gerekmektedir.
Keratit, gözün dış kısmında yer alan saydam kornea tabakasının iltihaplanmasıdır. Gözü dış etkenlere karşı koruyan ve ışığın retina üzerine odaklanmasını sağlayan şeffaf bir doku olan kornea, gözün önemli bir parçasıdır. Bu dokuda meydana gelen iltihaplanma, hem görme keskinliğini azaltır hem de gözde ağrı, kızarıklık ve ışığa hassasiyet gibi şikayetlere yol açar.
Keratit; enfeksiyonlara bağlı olabileceği gibi travmalar, yanlış lens kullanımı veya bağışıklık sistemi zayıflığı gibi faktörlerle de gelişebilir.
Keratit belirtileri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir, ancak en sık görülen şikayetler şunlardır:
Gözde kızarıklık
Şiddetli ağrı ve batma hissi
Görme bulanıklığı
Işığa karşı hassasiyet (fotofobi)
Gözde sulanma ve akıntı
Göz kapağında şişlik
Belirtilerden biri ya da birkaçı görüldüğünde zaman kaybetmeden bir göz sağlığı uzmanına başvurmalıdır.
Keratit temelde iki kategoriye ayrılabilir, enfeksiyonlu ve enfeksiyonsuz. Enfeksiyonlu keratitin sebepleri şu şekilde sıralanabilir:
Bakteriyel Keratit: Kontakt lens kullanımı sonrası sık görülen keratit türüdür.
Viral Keratit: Herpes simpleks virüsünden kaynaklanabilir.
Herpetik Keratit: Tekrarlama eğilimi yüksektir ve tedavi edilmediği zaman kalıcı göz hasarına neden olabilir.
Mantar Keratiti: Tarım alanında çalışan kişilerde görülme olasılığı daha fazladır.
Paraziter (Akanthamoeba) Keratiti: Temiz olmayan suda yıkanan lenslerin neden olabileceği, nadir ama ciddi bir enfeksiyon türüdür.
Keratit, mikropların sebep olduğu enfeksiyonlar neticesinde meydana gelir. Bu enfeksiyonlar bakteriler, virüsler, mantarlar ya da parazitler tarafından tetiklenebilir. Aynı zamanda kuru göz, yabancı cisimlerin korneaya zarar vermesi, kontakt lens kullanımı ve güneş yanığı gibi faktörler de keratite yol açabilir.
Enfeksiyonlar: Bakteri, virüs, mantar ve parazitler korneada iltihaplanmaya yol açabilir.
Kontakt Lens Kullanımı: Hijyen kurallarına uyulmaması veya uzun süreli lens kullanımı risk faktörüdür.
Göz Travmaları: Göze yabancı cisim kaçması veya korneanın çizilmesi keratite neden olabilir.
Bağışıklık Sistemi Zayıflığı: Vücudun savunma mekanizmasının düşmesi, enfeksiyonlara yatkınlığı artırır.
Göz Kuruluğu: Kornea yüzeyinin yeterince nemlenmemesi enfeksiyon riskini yükseltir.
Keratit hastalığının tedavisi, bulaşıcı olmayan ve bulaşıcı olan keratit türlerine göre değişmektedir.
Bulaşıcı olmayan keratitler: Kornea çiziklerinden kaynaklanan keratit genellikle damlalarla tedavi edilirken, belirgin yırtılma durumlarında topikal göz ilaçları tercih edilmektedir.
Bakteriyel keratit: Antibiyotik içeren göz damlaları ve gerektiğinde oral antibiyotikler reçete edilir.
Mantar kökenli keratit: Antifungal göz damlaları ve oral antifungal ilaçlar kullanılır.
Viral keratit: Antiviral göz damlaları ve oral antiviral ilaçlar etkili olabilir.
Herpetik keratit: Topikal ve sistemik antiviral ilaçlarla tedavi edilir. Tekrarlama eğilimi yüksek olduğundan uzun süreli takip gerektirir.
Acanthamoeba keratiti: Antiparaziter göz damlaları ile tedavi edilir. Bazı enfeksiyonlar ilaçlara dirençli olabilir ve uzun süreli tedavi gerekebilir. Şiddetli vakalarda kornea nakli gerekebilir.
Keratitin bulaşıcılığı, nedenine bağlıdır. Bakteri, virüs ve mantar kaynaklı keratit türleri bulaşıcı olabilir, travmaya bağlı gelişen keratit bulaşıcı değildir.
Herpetik keratit, herpes simpleks virüsünün kaynaklı oluşan kornea enfeksiyonudur. Tekrarlama riski yüksektir ve her atakta korneada kalıcı izler bırakabilir. Erken tedavi edilmediğinde kalıcı görme kaybına yol açabilmektedir.
Tedavi sürecinde kontakt lenslerin kullanımına ara verilmesi gerekmektedir çünkü lenslerin hijyen kurallarına uyulmaması, keratit gelişme riskini artırabilecek en önemli faktörlerden biridir.
Keratit tedavisinin süresi, hastalığın türüne ve ciddiyetine bağlı olarak değişebilir.. Basit enfeksiyonlar birkaç hafta içinde iyileşebilirken dirençli vakalarda tedavi aylarca sürebilir ve düzenli takip gerektirir.