Şaşılık her yeni doğan 100 çocuktan 4 ünde rastlanmaktadır ve gözlerin paralel duruşunun bozulması durumudur. Tedavisi mümkün bir hastalıktır. Belirtileri bariz olabileceği gibi diğer rahatsızlıklarla da karıştırılabilir bu yüzden erken teşhis ve tanı çok önemlidir. Sebepleri kişiden kişiye farklılıklar gösterebilmektedir bu nedenle tedavisi de kişiye göre değişir.
Şaşılık Belirtileri Nelerdir?
Şaşılık Sebepleri
Şaşılıkta Tanı ve Tetkik
Tüm rahatsızlıklarda olduğu gibi şaşılıkta da erken teşhis çok önemlidir. Göz muayeneleri özellikle bebek ve çocuklarda eğer aksatılır ya da önemsenmezse geç kalındığında sadece estetik problemler değil görme problemleri de baş gösterecektir. Oysa ki şaşılık her yaşta tedavi edilebilir bir hastalıktır ve bu tedaviler ile göz tembelliği önlenebilir, 3 boyutlu görme sağlanabilir.
Şaşılık Tedavileri
Yeni doğan her yüz çocuktan dördünde görülen şaşılığın büyük çoğunluğu ise 2–3 yaş civarında ortaya çıkar ve gözlükle genellikle tam olarak düzelebilir. Gözlük kullandığı halde düzelmeyen durumlarda ise cerrahi tedavi gerekir.
Gözlükle Tedavi
Kimi şaşılıklar kırma kusuruna bağlı olarak oluşur ve gözlükle tedavi edilebilir. Kullandıkça gözdeki şaşılık düzelir.
Kapama Tedavisi
Bu tedavi yöntemi hastanın gözünde tembellik var ise yapılabilir. Sağlıklı göz belirli aralıklarla kapatılarak tembel gözün çalışması sağlanır.
Ortoptik Tedavi (CAM)
Cerrahi Müdahale
Uygulanacak yöntem şaşılığın tipine ve derecesine göre değişiklik gösterir. Bu tedavi ile gözümüzde bulunan 6 adet kastan bazılarının kuvveti arttırılarak, bazılarının azaltılarak ya da bazılarının etki noktaları değiştirilerek yapılır. Şaşılık ameliyatları çocuklarda genel anestezi ile erişkinlerde ise lokal ya da genel anestezi ile yapılabilmektedir.
Şaşılık Ameliyatı
Gözlükle ve egzersiz programlarıyla düzelmeyen durumlarda, doğumsal şaşılık hastalarında ameliyata başvurulur. Bu tedavi ile gözümüzde bulunan 6 adet kastan bazılarının kuvveti arttırılarak, bazılarının azaltılarak ya da bazılarının etki noktaları değiştirilerek yapılır. Şaşılıkta her ne kadar erken tedavi tercih edilse de erişkin yaşlarda da tedavi mümkündür.
Operasyon tercihen genel anestezi altında yapılır. Operasyon sonrası göz kapatılmaz, acı, ağrı olmaz sadece hastada hafif bir batma hissi olabilir. Ameliyattan 6 – 7 gün sonra hastalar günlük hayatlarına dönebilirler. Gözlerdeki kızarıklık yaklaşık 3-4 hafta sürer, damla kullanımı ile azalır.
Şaşılıkta Erken Müdahale Neden Önemlidir?
Ailede şaşılık geçmişi bulunan kişilerde, bu rahatsızlık genetik geçişli olabileceğinden dolayı daha dikkatli olunmalı ve rutin kontroller aksatılmamalıdır. Aynı zamanda çocuklarda fark edilmeyen kırma kusurları (miyop, hipermetrop) da şaşılık neden olur sorusunun cevaplarındandır. Bu nedenle şaşılığın altında yatan sebep ne olursa olsun, uzman bir göz doktoru tarafından detaylı bir değerlendirme yapılması gerekiyor.
Gözlükle düzelmeyen veya tembellik nedeniyle derinlik hissi gelişmeyen durumlarda şaşılık tedavisi daha fazla geciktirilmeden cerrahi seçenekler değerlendirilmelidir. Uygulanan şaşılık ameliyatı, hem işlevsel hem estetik olarak olumlu sonuçlar doğurur. Şaşılık ameliyatı sonrası iyileşme süreci kolaydır; hasta kısa sürede normal yaşamına dönebilir.
Sık Sorulan Sorular
Şaşılık kendiliğinden geçer mi?
Hayır, şaşılık çoğu zaman kendiliğinden geçmez. Bazı bebeklerde ilk 3-6 ayda geçici kaymalar olabilir, ancak bu kaymalar düzenli hale gelir veya 6. aydan sonra devam ederse mutlaka göz doktoruna başvurulmalıdır. Göz tembelliği gelişmemesi için erken müdahale gerekiyor.
Şaşılık ameliyatı kalıcı çözüm sağlar mı?
Şaşılık ameliyatı, çoğu hastada kalıcı çözüm sağlar. Bazı durumlarda ameliyat sonrasında yeniden kayma gelişebilir. Bu durumda ek cerrahi veya ortoptik tedavi uygulanabilir. Cerrahi başarı oranı, kaymanın türü ve yaşa göre değişiklik gösterir.
Şaşılık tedavisi ne kadar sürer?
Şaşılık tedavisi, kişiye özel bir süreçtir. Eğer şaşılık gözlük veya kapama tedavisiyle düzelebilir ise bu süreç farklılaşabilir. Cerrahi gereken vakalarda hazırlık süreciyle birlikte toplam tedavi birkaç hafta ila birkaç ay arasında değişebilir.
Şaşılık ameliyatı sonrası nelere dikkat edilmeli?
Şaşılık ameliyatı sonrası ilk hafta gözde kızarıklık ve batma hissi normaldir. Hekimin verdiği damlalar düzenli kullanılmalı, göz ovuşturulmamalı ve enfeksiyona karşı dikkatli olunmalıdır. 1 hafta sonra normal yaşama dönülebilir; ancak yüzme, makyaj yapma gibi aktiviteler için hekimin önerdiği süreye uyulmalıdır.