Huzursuz Bağırsak Sendromu Nedir?
Şişkinlik, karın ağrısı, tekrar eden ishal ve kabızlık gibi belirtiler ile kendini gösteren huzursuz (irritabl) bağırsak sendromu (İBS), kalın bağırsağı ve sindirim sistemini etkileyen bir rahatsızlıktır. Bağırsakta yapısal bir bozukluğa neden olan bir hastalık olmamakla birlikte oldukça yaygın görülmekte ve rahatsızlığı yaşayanların sosyal yaşantısını aksatacak düzeyde seyredebilmektedir. Hastalığın ilerleyen dönemlerinde anksiyete, depresyon gibi semptomların yaşanmaması veya yaşanıyorsa ortadan kaldırılması adına bir uzman tarafından tanı konması ve tedavi yürütülmesi gerekmektedir.
Huzursuz Bağırsak Sendromu Neden Olur?
Hastalar, özellikle semptomlarının sıklaştığı ve şiddetlendiği dönemlerde işe veya okula gitmekte zorlanabilmektedir. Ortaya çıkma nedeni kesin olarak bilinmeyen huzursuz bağırsak sendromuna neden olabileceği düşünülen faktörlerden bazıları şunlardır:
- Anksiyete, stres ve depresyona maruz kalma
- Bağırsakta bulunan bakteri sayısının artması
- Bağırsakta enfeksiyon
- Bağırsak florasında gelişen değişiklikler
- Bağırsaktaki kas kasılmaları
- Çocukluk döneminde strese maruz kalma
Ayrıca Huzursuz Bağırsak Sendromu şikayetlerin altında yatan başka bir hastalığa ikincil olarak gelişebilmektedir. Bu nedenle hastaların uzman bir hekim tarafından değerlendirilmesi önem taşımaktadır.
Huzursuz Bağırsak Sendromu Belirtileri Nelerdir?
Huzursuz bağırsak sendromu belirtileri;
- Bağırsak hareketlerinde değişiklikler
- Gaz sancıları
- Şişkinlik
- Kabızlık
- İshal
- Karın krampları
Huzursuz Bağırsak Sendromu Hastaları Nelere Dikkat Etmeli?
Huzursuz bağırsak sendromu yaşayan hastaların semptom sıklıkları ve şiddetleri bazı dönemlerde artabilmektedir. Bu artışa neden olabilecek faktörler ise, süt ve süt ürünleri, narenciye grubu meyveler, tahıllar, gazlı içecekler ve baklagillerin fazla tüketimi, besin alerjileri ve yoğun strese maruz kalmak olarak sıralanmaktadır.
Rahatsızlığı yaşayanlar ilgili besinleri dikkatli ve belli bir oranda tüketmeli, besin alerjileri olan besinleri tüketmemeli, stresle başa çıkmanın yollarını bulmalı veya stresten uzak kalmaya çalışmalıdır. Hastalığın yol açabildiği depresyon ve anksiyete ile baş edebilmek adına psikoterapi de tavsiye edilmektedir.
Lif içeren gıdalar, probiyotik, nane çayı, rezene çayı ve papatya çayı tüketmek, düzenli spor yapmak, bol su içmek de özellikle hastalığı hafif düzeyde seyredenlere büyük oranda yardımcı olsa da hastaların beslenme programlarının diyetisyen kontrolünde planlanması gerekmektedir. Hastalığı tetiklediği yargısıyla bir besin grubundan tümüyle uzaklaşmak başka rahatsızlıklara sebep olabileceğinden beslenme düzeni dengesinin bir uzman tarafından sağlanması en doğrusu olacaktır.
Hastalığın günlük hayatta yol açtığı sıkıntılar ile baş edebilmek adına huzursuz bağırsak sendromu tedavisi için mutlaka alanında uzman hekimlere muayene olarak öneri, yönlendirme ve reçetelendirmelerini dikkate almak gerekmektedir.
Huzursuz Bağırsak Sendromunda Tanı Süreci Nasıldır?
Huzursuz bağırsak sendromu tanısı koymak için öncelikle hastanın şikayetlerinin detaylı bir şekilde değerlendirilmesi gereklidir. Belirtiler en az 3 aydır devam ediyorsa ve başka bir hastalıkla açıklanamıyorsa, huzursuz (irritabl) bağırsak sendromu ihtimali üzerinde durulabilir. Fizik muayene, dışkı testleri, kan testleri ve bazen kolonoskopi gibi görüntüleme yöntemleriyle diğer hastalıkların elenmesi sağlanır.Tanı sürecinde en önemli adımlardan biri hastanın beslenme alışkanlıkları, yaşam tarzı ve stres düzeyinin ayrıntılı olarak değerlendirilmesidir. Ayrıca semptomların sıklığı, ishal ve kabızlık dönemlerinin süresi ve döngüsü, hastalığın seyri hakkında ipucu verir. Bu nedenle huzursuz bağırsak sendromu tedavisi sürecinde kişiye özel bir yaklaşım benimsenmelidir.
Beslenme ve Yaşam Tarzının Önemi
Huzursuz bağırsak sendromu diyeti, hastalığın kontrol altına alınmasında temel rol oynar. Bazı besinler semptomları artırabileceği için kişisel bir diyet planı oluşturulması gerekir. Örneğin, bazı hastalarda süt ürünleri gaz ve şişkinliği artırabilirken, bazılarında gluten içeren gıdalar şikayetleri tetikleyebilir. Bu nedenle alerji testleri ve besin intolerans değerlendirmeleri yapılması önemlidir.Probiyotik içeren besinler bağırsak florasının dengesini destekleyebilir. Aynı şekilde nane çayı, rezene ve papatya çayları spazmları azaltarak rahatlama sağlayabilir. Ancak bu tür bitkisel destekler mutlaka bir uzmana danışılarak tüketilmelidir.
Yaşam tarzında yapılacak küçük değişiklikler bile huzursuz bağırsak sendromu üzerinde olumlu etkiler yaratabilir. Düzenli fiziksel aktivite, stresle başa çıkmak için meditasyon, yoga gibi teknikler önerilmektedir.
Psikolojik Destek Tedavinin Parçasıdır
İrritabl bağırsak sendromu yaşayan bireylerde uzun vadede anksiyete ve depresyon gibi psikolojik rahatsızlıkların gelişme riski yüksektir. Bu nedenle sadece fiziksel değil, psikolojik belirtilerin de dikkate alınması büyük önem taşır. Özellikle yoğun stres altındaki hastalarda bilişsel davranışçı terapi ve psikolojik danışmanlık tedavinin etkinliğini artırabilir. Kimi durumlarda antidepresan ilaçlar da uzman kontrolünde tedaviye eklenebilir.Uzman Kontrolü ile Dengeli Yaklaşım
İrritabl bağırsak sendromu kronik bir rahatsızlık olmasına rağmen doğru yaklaşımla semptomlar büyük oranda kontrol altına alınabilir. Ancak hastaların kendi başlarına tedavi yöntemi geliştirmeye çalışmaları, uzun vadede başka sağlık sorunlarına yol açabilir. Örneğin, belirli bir besin grubunun tamamen diyetten çıkarılması, vitamin eksikliklerine neden olabilir.Bu nedenle huzursuz bağırsak sendromu diyeti bir diyetisyen tarafından planlanmalı, genel tedavi süreci bireyler arasında değişkenlik gösterir. Kimi hastalar birkaç ay içinde belirgin bir düzelme yaşarken, diğerleri için bu süre daha fazla olabilir.
Sık Sorulan Sorular
- Huzursuz bağırsak sendromu kalıcı mıdır?
- Huzursuz bağırsak sendromu tedavisi ne kadar sürer?
- İrritabl bağırsak sendromu başka hastalıklara yol açar mı?
- Hangi besinler huzursuz bağırsak sendromunu kötüleştirir?
Bu internet sitesi veri politikalarına uygun çerezler kullanır. Bu internet sitesine bakmaya devam etmeniz, çerez kullanımımızı kabul ettiğiniz anlamına gelir. Detaylar için tıklayınız.
İletişim Formu Covid-19 Önlemleri
x
