Heç bir şikayətiniz olmasa belə ildə bir dəfə göz xəstəlikləri mütəxəssisinə gedib gözlərinizi yoxlada bilərsiniz. Lakin bu vəziyyətin diabet və yüksək təzyiq xəstələrində bir az daha ciddi qəbul edilməsi lazımdır. Diabetə bağlı retina pozğunluqları, gözün arxasındakı işığı hiss edən retina qatında zədə yaradaraq korluğa da səbəb olur.
Ən çox rast gəlinən retina xəstəlikləri; diabetə bağlı retina pozğunluqları, retina yırtığı, retina dekolmanı, sarı ləkə xəstəliyi, retinal damar tıxanıqlıqları, retina üzərinə membran formalaşmaları, makula dəliyi, irsi retina xəstəlikləri, göz travmalarına bağlı retina problemləri və retina şişləridir. Ani və ya yavaş görmə itkiləri, görmə azalması, əyri və qırıqlı görmə, işıq çaxmaları, göz önündə miltək uçması, görmə sahəsində qaranlıq kölgələr görmək isə retina xəstəliklərinin müəyyən əlamətləridir.
Xəstələrin Evdə Özlərini Yoxlaya Biləcəkləri Metodlar:
Ən sadə yoxlama metodu, bir gözünüzü növbə ilə bağlayaraq, müəyyən bir məsafədən bir obyektə baxaraq iki gözün aydınlığını ayrı-ayrı qiymətləndirmək ola bilər. Xəstələrin bir gözünü bağlayaraq açıq olan gözü ilə birbaşa mərkəzdəki nöqtəyə baxıb fokuslanaraq, testdəki xətlərin düz olub olmadığını, hər hansı bir sahənin qırıqlı, bulanıq və ya tünd rəngdə görünüb görünməməsinə görə özlərini dəyərləndirmələrini təmin edən Amsler Grid testi edilə bilər. Bu test xüsusilə retinanın arxa divarında 4-5 mm.'lik retinanın rəngli və həssas görmədən məsul bölgəsi olan makulanı təsir edən xəstəliklərdə özlərini izləmələrini təmin edən və həftəlik olaraq aparılması tövsiyə olunan bir testdir.
Ümumiyyətlə retina xəstəliklərinin çoxlu ətraf mühit, sistemik və irsi səbəbləri var. Retina xəstəlikləri; diabet, hipertansiyon, ürək və damar xəstəlikləri, hiperlipidemiya, qanama qıxtılaşma xəstəlikləri kimi müxtəlif sistemik xəstəliklərə bağlı olaraq inkişaf edə biləcəyi kimi; erkən doğum, siqaret istifadəsi, irəliləmiş yaş, travma, stress, müxtəlif infeksiya xəstəliklərə bağlı olaraq da inkişaf edə bilər.
Doku Qoruyucu Lazer Tətbiqlərindən Faydalanılır
Retina xəstəliklərinin müalicəsi; tibbi müalicə (damla və dərman müalicəsi), göz daxilinə müxtəlif dərmanların tətbiqi, argon lazer, anormal qan damarları olan retina bölgəsində kiçik yanıq əmələ gətirərək sızıntıları aradan qaldırmaq, retinanın zəif, yırtıqlı və atropik sahələrini mikro yanıq edərək qoruma altında saxlamağa çalışarkən, mikropulse lazer tətbiqləri doku qoruyucu lazer terapiyası olaraq bilinir. Retina qatı görmə qabiliyyətimizi təmin edən, gözün içinə girən işığı hiss edən milyonlarla sinir hüceyrəsindən ibarətdir. Retina xəstəlikləri vaxtında və düzgün olaraq müalicə edilməzsə sinir hüceyrələri tam zədələnib işığı əlaqələndirməz və daimi görmə itlisi baş verir.
50 Yaşdan Üzərinə Diqqət
Diabet və hipertansiyonu olan xəstələrin başlanğıcda ən az ildə bir dəfə mövzusunda mütəxəssis bir həkim tərəfindən göz və göz dibinə baxılmağı tövsiyə olunur. 50 yaşdan yuxarı və ailə sözü olan xəstələrin ildə bir dəfə sarı ləkə xəstəliyi mövzusunda mütəxəssis bir göz həkimi tərəfindən göz və göz dibinə baxılmağı vacibdir.
Yüksək miyop (-6 dərəcə və daha çox) xəstələrinin retina yırtığı, dekolmanı, göz təzyiqi və katarakt baxımından riskli qrupda yer alması səbəbindən hər hansı bir şikayətləri olmasa da ildə bir dəfə göz dibinə baxılmağı tövsiyə edilir.
Sık Soruşulan Suallar
Diabet göz sağlamlığını necə təsir edir?
Diabet, göz arxasındakı damar quruluşunu zəiflədərək retina qatında sızıntı və qanamaya səbəb ola bilər. Damarda yaranan zədələnmə nəticəsində zamanla görmə itkisi və ya korluq inkişaf edə bilər. Müntəzəm göz müayinəsi bu zədənin erkən aşkarlanması baxımından vacibdir.
Yüksək təzyiq gözdə daimi zədələnmə yaradırmı?
Bəli, uzun müddət kontrol edilməyən hipertansiyon, göz içi damarlarında daimi zədələnmələrə və görmə itkisina səbəb ola bilər. Bu səbəbdən yüksək təzyiqi olan şəxslər təkrarlı göz yoxlamalarını laqeyd etməməlidirlər.
Retina xəstəlikləri evdə necə müşahidə edilir?
Evdə edilə bilən Amsler Grid kimi sadə testlər vasitəsilə görmə sahəsində əyilmə, bulanıqlıq və ya qaralma olub olmadığını izləyə bilərsiniz. Kesin diaqnoz üçün göz həkiminə müraciət edilməlidir.
Retina xəstəliklərində lazer terapiyası təhlükəsizdirmi?
Bəli, mikropulse lazer kimi metodlar, retina dokusunu qoruyaraq effektiv bir müalicə təmin edir. Tətbiq sonrası bərpa müddəti sürətlidir və xəstələrin görmə keyfiyyətini qorumağa kömək edir.