Dırnaq, dermatoloji problemlərin ilk əlamətlərini verən bir güzgü vəzifəsini daşıya bilər. Bu baxımdan, dırnaqlardakı struktur dəyişikliklərini yaxşı müşahidə etmək dermatoloji problemlərin erkən diaqnoz və müalicəsinə kömək edir.
Tez-tez Rast Gəlinən Dırnaq Problemləri
Gün ərzində əllərimizlə bir çox sahəyə toxunuruq. Əl dırnaqlarımızın sağlamlığı və təmizliyi bu mənada ümumi sağlamlığımıza da təsir göstərə bilər. Gün boyu ayaqqabı içində qapalı qalan ayaq dırnaqlarımıza lazım olan diqqət göstərilmədikdə, asanlıqla narahat edici dırnaq problemləri ilə qarşılaşmaq mümkündür. Bu səbəbdən əl və ayaq dırnaqlarımıza müntəzəm qulluq etmək və dırnaqlarımızda hər hansı struktur problemi ilə qarşılaşdığımızda mütəxəssis məsləhətinə müraciət etmək vacibdir.
Dırnaq Sədəfi
Dırnaq sədəfi, dırnaqların sarı rəngli və yağlı görünüşdə olmasına səbəb olan bir dırnaq xəstəliyidir.
Dırnaq səthində çuxur nöqtələrin yaranmasına səbəb olan dırnaq sədəfi, dəri hüceyrələrinin artımının sürətlənməsi nəticəsində ortaya çıxan sədəf xəstəliyinin dırnaqda yaratdığı təsirləri ifadə edir. Müalicəsi uzun müddət alacaq dırnaq sədəfi problemi üçün vaxt itirmədən bir mütəxəssisdən dəstək almaq və tövsiyə olunan müalicə addımlarını izləmək vacibdir.
Tez-tez rastlanan dırnaq sədəfi əlamətləri;
- Dırnaq altında boşluq
- Dırnaq üstündə nöqtəvi çuxurlar
- Dırnaq təbəqəsinin qalınlaşması
- Barmaqda dolama
- Dırnaqda yağlı görünüş
- Dırnaq kökü və ətrafında ağrı
- Liken
Liken, ödem, qıcıqlanma və qaşıntıya yol açan bir dəri xəstəliyidir. Liken xəstələrinin bir qismində dırnaq əlamətləri ilə də qarşılaşmaq mümkündür. Dırnaqlarda zədələnmiş görünüş, nazilmə və soyulma kimi əlamətlərlə ortaya çıxar. Məlum müalicəsi olmayan liken simptomlarını göstərən xəstələrin mütəxəssis həkimə müraciəti simptomların azalması və dəri lezyonlarının sürətli sağalması baxımından vacibdir.
Dırnaq Kənarı Siğilləri
Dırnaq kənarı siğilləri, digər siğillər kimi HPV virusu mənbəli olaraq inkişaf edən və şəxsdən şəxsə keçə bilən siğillərdir. Əl və ayaqların gigiyenik saxlanması və baxımı siğillərdən qorunmaqda əhəmiyyətlidir. Xüsusilə ən çox rast gəlinən siğil növlərindən biri olan verruca vulgaris barmaqlarda və dırnaq ətrafında yerləşmə meylləri göstərir. İynə ucu ölçüsündə meydana çıxan dırnaq siğilləri zamanla böyüyərək noxud ölçüsünə çatır. Dırnaq siğillərinə ümumiyyətlə periungual siğil deyilir. Periungual siğillər dırnaq çeynəmə vərdişi olan insanlarda da tez-tez ortaya çıxa bilər. Ağrıya səbəb ola bilərlər və gec yaxşılaşma meylləri göstərirlər. Siğillər dermatolog qərarına görə bir yol müəyyən edilərək müalicə edilməlidir. Həkiminiz müayinə sonrası dərman müalicəsi, krioterapi, koterizasiya və ya cərrahi müalicə təklif edə bilər.
Dırnaq Göbələyi
Dırnaq göbələyi ən çox rast gəlinən dırnaq problemlərindən biridir. Dırnaqda qalınlaşmaya və rəng dəyişiminə səbəb olur. Ayaq dırnaqlarında əl dırnaqlarına nisbətən daha geniş müşahidə edilən dırnaq göbələyi, xüsusilə kövrək və quru toxumalı dırnaqlarda rast gəlinən bir sağlamlıq problemidir. Bunun səbəbi, quruyaraq qırılan dırnaq aralarına göbələyə səbəb olan mikroorqanizmlərin daha asan yerləşə bilməsi olaraq göstərilir. İrəliləyən dırnaq göbələkləri ağrıya səbəb ola bilər və qalıcı struktur pozuntularına səbəb ola bilər. Dırnaq göbələyi müalicəsində dərmanla müalicə davam etdirilə bildiyi kimi cərrahi müdaxiləyə də baş vurula bilər.
Dırnaq Batması
Dırnaq batması, dırnağın böyümə gedişinin struktur pozuntuları səbəbiylə yanlış getməsi nəticəsində dırnaq altı toxumanın zərər görməsini ifadə edir. Dırnaq batması ilə ən çox qarşılaşılan sahə ayaq baş barmağıdır, ancaq bütün barmaqlarda da ortaya çıxa bilər. Dırnağın yanlış kəsilməsi, dırnağa dəyən zərbələr, dəmir çatışmazlığı, dırnaq infeksiyaları, rahat olmayan ayaqqabı seçimi və dırnaq baxımının kifayət qədər səviyyələrdə edilməməsi kimi halların nəticəsində ortaya çıxa bilən dırnaq batmasının əlamətləri:
- Batma sahəsində qızartı və ağrı
- Dəridə rəng dəyişimi və ödem
- Dırnaq rəngində dəyişiklik
- Dırnaq strukturunun qalınlaşması
- Dırnaqlarda qırılma və çatların yaranması olaraq göstərilir.
Dırnaq batması müalicəsi mütəxəssis bir həkimin reçete edə biləcəyi bəzi dərmanlar və müntəzəm dırnaq baxımları ilə təmin edilə bilər.
Dırnaq Qırılması
Dırnaq qırılması, olduqca yaygın rast gəlinən bir haldır və hər zaman bir sağlamlıq problemi demək deyil. Ancaq dırnaq qırılmaları bəzi xəstəliklər nəticəsində də ortaya çıxa bilər. Bəzi vitamin və mineral çatışmazlığı dırnaq qırılmalarının ən yaygın səbəblərindən biridir. Həmçinin dırnaq qırılmaları troid, mantar infeksiyaları, sədəf xəstəliyi və qan azlığı kimi sağlamlıq problemlərinin də xəbərçisi ola bilər. Davamlı dırnaq qırılması yaşayan insanların bir mütəxəssis nəzarətindən keçməsi, hər hansı bir sağlamlıq problemi varsa erkən diaqnoz baxımından əhəmiyyətlidir.
Körpələrdə Dırnaq Problemləri
Körpələrin dırnaqları olduqca həssas və kövrəkdir. Yenidoğulma dönəmində tez-tez qarşılaşılan dırnaq problemləri arasında dırnaq batması, dırnaq kənarında tahriş və infeksiyalar yer alır. Körpələrin dırnaqlarının düzgün şəkildə kəsilməməsi və ya çox qısa kəsilməsi, ayaq dırnaq batması problemlərinə səbəb ola bilər. İmmunitet sisteminin tam inkişaf etməməsi səbəbindən körpələrdə dırnaq göbələyi kimi infeksiyalar da görülə bilər. Körpələrdə dırnaq problemləri görüldüyündə, valideynlərin bir dermatoloji mütəxəssisə müraciət etməsi tövsiyə edilir.
Kemoterapi Prosesində Dırnaq Problemləri
Kemoterapi müalicəsi alan xəstələrdə immun sistem zəiflədiyi üçün saç, dəri və dırnaqlar birbaşa təsirlənə bilər. Kemoterapi zamanı ən çox rastlanan dırnaq problemləri arasında dırnaq rəng dəyişimi, qırılma, incəlmə, dırnaq yatağında həssaslıq və dırnaq tökülməsi yer alır. Bu prosesdə dırnaq göbələyi inkişaf etmə riski də artır. Kemoterapiyə bağlı dırnaq problemlərində dırnaqların qorunması, nəmləndirilməsi və lazım gəldikdə dermatoloji müalicəyə başlanması vacibdir.
Dırnaq Problemlərinə Hansı Həkim Baxır?
Dırnaq problemləri müxtəlif sağlamlıq problemlərinin əlaməti ola biləcəyi üçün doğru mütəxəssis yönləndirməsi vacibdir. Ümumilikdə dırnaq problemləri üçün dermatoloji mütəxəssisə müraciət edilməlidir. Xüsusilə dırnaq göbələyi, ayaq dırnaq batması problemləri, körpələrdə dırnaq problemləri və ya kemoterapi sonrası yaranan dırnaq pozuntuları kimi hallarda dermatoloji bölümü ən doğru ünvandır. Bəzi irəli səviyyə deformasyonlar ya da cərrahi müdaxilə tələb edən hallarda isə ortopediya və ya plastik cərrahiyə mütəxəssislərindən də dəstək alınabilir.
Ayaq Dırnaq Batması Problemləri
Ayaq dırnaq batması, xüsusilə ayaq baş barmağında tez-tez görülən və yaşam keyfiyyətini ciddi şəkildə təsir edə bilən bir problemdir. Yanlış dırnaq kəsimi, dar ayaqqabılar istifadəsi, təkrarlayan travmalar və dəmir çatışmazlığı kimi faktorlar ayaq dırnaq batması problemlərini artırır. Müalicə edilməyən dırnaq batmaları infeksiyaya səbəb ola bilər və daha ciddi müdaxilələr tələb edə bilər. Bu səbəbdən, erkən mərhələdə dermatoloji mütəxəssisə müraciət etmək və lazımi tibbi dəstək almaq olduqca əhəmiyyətlidir.
Dəmir çatışmazlığının Dırnaq Sağlamlığına Təsiri
Dəmir çatışmazlığı, dırnaqların strukturunu birbaşa təsir edən əhəmiyyətli bir sağlamlıq problemidir. Dəmir çatışmazlığı olan fərdlərdə dırnaqlarda qırılma, incəlmə, qaşıq dırnaq görünüşü (dırnağın yuxarı doğru əyilməsi) və ayaq dırnaq batması problemləri daha tez-tez görülür. Dəmir çatışmazlığı, immunitet sistemini zəiflədərək dırnaq göbələyi kimi infeksiyaların da asan inkişaf etməsinə səbəb olur. Dırnaqlarda struktur dəyişikliklər fərq edildiyində dəmir səviyyələrinin yoxlanılması tövsiyə edilir.
Tez-tez Görülən Dırnaq Xəstəlikləri
Cəmiyyətdə ən tez-tez rastlanan dırnaq xəstəlikləri arasında dırnaq göbələyi, dırnaq sədəfi, dırnaq batması, liken və dırnaq kənarı siğilləri var. Xüsusilə dırnaq göbələyi, həm görünüm həmdə dırnaq təbəqəsi üzərində qalıcı zərərlərə səbəb ola bilər, müalicə edilməsi gərəkən bir durumdu. Tez-tez görülən dırnaq xəstəlikləri arasında körpələrdə dırnaq problemləri də unudulmamalıdır; bu problemlər erkən diaqnostika ilə asanlıqla idarə edilə bilər.
Tez-tez Soruşulan Suallar
Körpələrdə dırnaq batması necə önlənir?
Körpələrdə dırnaq batmasını önləmək üçün dırnaqlar çox qısa kəsilməməli, küncləri yuvarlaq deyil düz bir şəkildə kəsilməlidir. Dırnaq baxımında gigiyeniyə diqqət edilməli və hər hansı bir batma və ya qızarıqlıq əlamətində bir dermatoloji mütəxəssisə müraciət edilməlidir.
Kemoterapi sonrası dırnaq problemləri necə müalicə edilir?
Kemoterapi sonrası yaranan dırnaq problemlərində dırnaqları nəmli saxlamaq, zərbələrdən qorumaq və infeksiyaya qarşı gigiyenik tədbirlər almaq vacibdir. Şiddətli hallarda dermatoloji mütəxəssis, uyğun bir müalicə planı təklif edə bilər.
Dırnaq problemləri üçün hansı həkimə getməliyəm?
Dırnaq problemləri üçün öncəli olaraq dermatoloji bölümünə müraciət edilməlidir. Əgər struktur ya da cərrahi müdaxilə tələb edən bir vəziyyət varsa, ortopediya və ya plastik cərrahiyə mütəxəssisləri də prosesə daxil ola bilər.
Dırnaq göbələyi necə anlanır və müalicə edilir?
Dırnaq göbələyi adətən dırnaqda qalınlaşma, qırılma, saralma və pis qoxu kimi əlamətlərlə özünü göstərir. Müalicə prosesində ağızdan alınan anitifungal dərmanlar və ya topikal anitifungal kremlər istifadə edilə bilər. İrəliləmiş hallarda cərrahi müdaxilə gərəkə bilər.