Katarakt, göz büllurunun şəffaflığını itirərək matlaşmasıdır. Bu səbəblə görmə dəqiqliyi azalır və pozulur. Yaşa bağlı ola bildiyi kimi irsi səbəblərlə də rast gəlinir. Kataraktın tək müalicə üsulu refraktiv cərrahiyyədir. Bunun üçün bir neçə fərqli üsul tətbiq edilir. Bunlardan biri də son illərdə inkişaf edən və sürətlə yayılan Femtosaniyə Lazer ilə Katarakt müalicəsidir.
Katarakt əməliyyatlarında Lazer istifadəsi sayəsində, klassik cərrahi üsullara nisbətən daha təhlükəsiz, komfortlu və fəsad riski minimuma endirilmiş bir şəkildə həyata keçirilə bilər.
Femtosaniyə Lazerli Katarakt Cərrahiyyəsinin Klassik Fako Üsuluna Görə Fərqlilikləri
- Kəsik lazer ilə açılır və bıçaq istifadə olunmaz, toxuma bütövlüyü pozulmaz
- Kəsik düz və planlıdır, bu da əməliyyatdan sonra görmə dəqiqliyində, görüntü keyfiyyətinə müsbət təsir göstərir
- Kompyuter nəzarətində aparıldığından səhv riski sıfırdır
- Ödem və infeksiya riski çox aşağıdır
- Kataraktlı büllur parcalanarkən ətraf toxumalar zərər görməz
- Süni göz içi büllurunun yerləşdiyi yuva mükəmməl hazırlanmasını təmin edir
- Kataraktın yanında miop, hipermetrop və astiqmat kimi görmə qüsurlarını da aradan qaldırır.
Klassik Fako Üsulunda isə əməliyyatın uğurundakı ən vacib amil həkimin təcrübəsidir və klassik üsulda fəsad riski çox daha yüksəkdir. Yenə də klassik üsulda ödem sağalma müddəti uzun olduğundan adi həyata qayıtmaq da zaman alır.
Femtosaniyə lazer üsulu, xüsusilə multifokal, trifokal, torik göz içi linza seçən və eynəksiz olmaq istəyən xəstələrdə əməliyyatın müvəffəqiyyətini artırmaq üçün inkişaf etdirilmişdir. Xüsusiyyətli göz içi linza seçən xəstələrdə üstünlük verilməli müalicə üsulu "Femtosaniyə Lazer" üsulu olmalıdır.
Əməliyyat öncəsi anesteziya xüsusiyyətli damlalardan xəstənin gözünə 5 dəqiqədə bir iki dəfə damcı edilir. Xəstənin gözünün təsvirlənməsi və sabitləşməsi üçün xüsusi bir aparatla vakuum aparılır; bu əməliyyat zamanı göz uyuşduğundan xəstə hər hansı bir ağrı və ya sancı hiss etmir. Daha sonra 50-60 saniyə kimi qısa bir müddətdə, kəsik və matlaşmış linzanın parcalanması əməliyyatı tamamlanır. Sonra bu parçalar aspirə edilərək, yeni göz içi linz yerləşdirilir.
Əməliyyatdan sonra göz bağlanmaz yalnız qoruyucu eynək verilir. Ertəsi gün reallaşan rutin nəzarətdən sonra normal həyata qayıtmaq mümkündür.
Femtosaniyə Lazer ilə Katarakt Əməliyyatı Necə Bir Üsuldur?
Ənənəvi cərrahi texnikalara nisbətən daha dəqiq və nəzarətli bir yanaşma təqdim edən femtosaniyə lazer texnologiyası, son illərdə katarakt müalicəsində əhəmiyyətli bir yer qazanmışdır. Bu üsul, cərrahın toxumalara toxunmadan, lazer köməyi ilə millimetrin çox daha aşağısında dəqiqliklə kəsik aparmasına imkan verir. Katarakt əməliyyatı zamanı göz bülluru kapsulunun açılması, büllurda parçalalama aparılması və kornea üzərində düzəlişlərin həyata keçirilməsi kimi mərhələlər bu lazerlə daha təhlükəsiz və bərabər şəkildə edilə bilər.
Femtosaniyə lazer ilə katarakt əməliyyatı, klassik fakoemülsifikasiya üsuluna nisbətən daha az enerji istifadəsi tələb edir. Bununla göz içi toxumalara daha az zərər vurulur və sağalma müddəti qısalır. Həmçinin bu texnologiya, astiqmatizm kimi müşahidosu olan göz qüsurlarının da eyni anda düzəldilməsinə imkan tanıyır. Bu da xəstələrin əməliyyatdan sonra eynək ehtiyacını azaltmağa kömək edə bilər. Göz katarakt əməliyyatı planlaşdırılarkən, cərrahın xəstənin göz quruluşunu dəyərləndirərək bu üsula uyğunluğunu təyin etməsi zəruridir.
Katarakt Əməliyyatı Nədir və Niyə Lazımdır?
Katarakt, göz büllurunun təbii şəffaflığını itirərək bulanıqlaşması ilə meydana gələn bir vəziyyətdir. Əksər hallarda yaşlanma prosesi ilə bağlı inkişaf etsə də, diabet kimi sistemik xəstəliklər, travmalar, uzun müddətli kortizon istifadəsi və ya genetik yatqınlıq kimi səbəblərlə də qarşılaşılır. Katarakt, erkən dövrlərdə gecə görmənin pozulması, işıqa qarşı həssaslıq, rənglərin solğunlaşması və oxuma çətinliyi kimi əlamətlərlə özünü göstərə bilər. Bu vəziyyət inkişaf etdikcə şəxsin gündəlik həyatını birbaşa təsirləyən görmə itkisinə səbəb olur.
Katarakt əməliyyatı, xəstəliyin tək və effektiv müalicə üsuludur. Bu proses zamanı bulanıqlaşmış təbii büllur çıxarılır və yerinə süni bir göz içi büllur yerləşdirilir. Son texnologiya məhsulu büllurlar sayəsində, yalnızca net görmə təmin olunmaz, həm də uzaq-yaxın görmə qüsurları da düzəldilə bilər. Xüsusilə femtosaniyə lazer dəstəkli cərrahiyyələrdə bu büllurların yerləşdirilməsi daha dəqiq şəkildə həyata keçirilməklə əməliyyatın uğur nisbətini artırır. Katarakt əməliyyatı, yaşlı yaş qrupundakı fərdlər üçün həyat keyfiyyətini ciddi ölçüdə yüksəldən bir tətbiqdir.
Katarakt Əməliyyatı Sonrası Diqqət Edilməli Məsələlər
Katarakt əməliyyatı sonrası dövrdə xəstələrin bəzi əsas qaydalara diqqət etməsi, sağalmanın sağlam və sürətli şəkildə tamamlanmasını təmin edər. Əməliyyat sonrasında gözdə sancı hissi, yüngül sulanma, bulanıq görmə və ya işıqdan narahatlıq kimi əlamətlər görülə bilər. Bu təsirlər adətən qısa müddət içində azalır. Əməliyyatdan sonrakı dövrdə xüsusilə təmizlik qaydalarına diqqət etmək lazımdır. Göz, sabunlu su ilə birbaşa təmas etdirməməli, mümküncə ilk həftə duş alarkən baş arxada tutulmalıdır.
Həkimin verdiyi damlalar, reseptə uyğun şəkildə və müntəzəm olaraq istifadə edilməlidir. Bu damlalar, infeksiyaları önləməyə və iltihabı azaltmağa kömək edir. Göz ovşumamalı, tozlu mühitlərdən qaçınılmalı və eynək və ya qoruyucu eynək istifadə edilməlidir. Katarakt əməliyyatı sonrası diqqət edilməli olanlar arasında ağır qaldırmamaq, önə doğru əyilməmək və baş pozisiyasına diqqət etmək də yer alır. İlk bir neçə həftə idman etmək, üzmək və ya sauna kimi mühitlərə girmək məsləhət görülməz.
Sağalma müddəti şəxsdən şəxsə dəyişməklə birlikdə adətən bir həftə içərisində gündəlik həyata qayıda bilər. Ancaq son görmə keyfiyyətinin bərqərar olması bir neçə həftəyi tapa bilər. Əməliyyatdan sonra müəyyən aralıqlarla həkim nəzarətinə getmək, müalicə prosesinin sağlam şəkildə izlənməsini təmin edər.
Göz Katarakt Əməliyyatı Hansı Hallarda Seçilmalıdır?
Katarakt, əksər hallarda yaşa bağlı meydana gəldiyi üçün bir çox xəstə, əlamətləri tədricən fərq edir. Bu əlamətlər arasında bulanıq görmə, gecə maşın sürərkən işıqların dağılması, çift görmə, rənglərin solğunlaşması və tez-tez eynək nömrəsi dəyişimi yer ala bilər. Bu şikayətlərin həyat keyfiyyətini təsirləməyə başlaması, əməliyyat vaxtının gəldiyini göstərən ən vacib əlamətdir. Bəzi xəstələr, kataraktı erkən mərhələdə fərq etsə də, görmə pozğunluğu gündəlik həyatına ciddi şəkildə əks olunmadıqca cərrahi müdaxilə seçilməz.
Ancaq katarakt çox irəliləmədən aparılacaq cərrahi müdaxilələr, həm əməliyyatın daha asan həyata keçirilməsini təmin edər həm də sağalma müddətini qısaldır. Göz katarakt əməliyyatı, hazırda sürətli, rahat və təhlükəsiz bir prosedur kimi qəbul edilir. Müasir cihazlarla həyata keçirilən müdaxilələr sayəsində kəsik boyutu minimuma endirilir, tikiş tələb etməz və xəstə adətən eyni gün taburcu edilir. Bu əməliyyat, görmə keyfiyyətini artırmaqla yanaşı, şəxsin müstəqil hərəkət etməsini, oxuma-yazma kimi bacarıqları daha sağlam şəkildə davam etdirməsini təmin edir.
Çox Sorulan Suallar
Katarakt Əməliyyatı Nə Qədər Qədsər?
Katarakt əməliyyatı adətən 15-30 dəqiqə arasında tamamlanır. Femtosaniyə lazer dəstəkli katarakt cərrahiyələrində əməliyyat müddəti bəzi hallarda daha qısa ola bilər. Ancaq hər xəstənin durumu fərqli olduğu üçün cərrahiyyə müddətinin dəyişə biləcəyi unudulmamalıdır.
Katarakt Əməliyyatı Necə Aparılır?
Əməliyyat, lokal anestezi altında həyata keçirilir. Cərrah, göz içində kiçik bir kəsik edərək bulanıqlaşmış təbii bülluru çıxarır. Bu boşluğa süni bir göz içi büllur yerləşdirilir. Femtosaniyə lazer texnologiyası istifadə edildiyində bu proseslər daha dəqiq və toxuma dostu şəkildə aparıla bilər.
Katarakt Əməliyyatı Nədir?
Katarakt əməliyyatı, göz büllurunda yaranan bulanıqlığın aradan qaldırılması məqsədilə həyata keçirilən cərrahi müdaxilədir. Gözün şəffaflığını itirmiş təbii bülluru çıxarılaraq, yerinə net görmə təmin edən süni bir büllur yerləşdirilir. Görmə keyfiyyətini artırmaq və gündəlik yaşam fəaliyyətlərini asanlaşdırmaq məqsədilə tətbiq edilir.
Femtosaniyə Lazer Nədir?
Femtosaniyə lazer, katarakt və refraktiv cərrahiyyələrdə istifadə edilən qabaqcıl texnologiyaya malik bir lazer sistemidir. Milyarda bir saniyənin dəqiqliyindəki incə ləkələrlə işləyən bu lazer, cərrahın göz toxumalarında millimetrik müdaxilələr etməsinə imkan tanıyır. Femtosaniyə lazer, katarakt əməliyyatlarında kəsik, kapsul açılması və büllur parçalaması kimi mərhələlərdə təhlükəsizliyi və uğur nisbətini artırır.
Katarakt Əməliyyatı Sonrası Diqqət Edilməli Məsələlər
Katarakt əməliyyatı sonrası sağalma prosesi, uğurlu bir nəticə əldə etmək və olası fəsadları önləmək baxımından böyük əhəmiyyət daşıyır. Əməliyyat hər nə qədər rahat və qısa sürən bir proses olsa da, sonrasında tətbiq olunan baxım və nəzarətlər ən az cərrahinin özü qədər vacibdir. Bu prosesdə diqqət edilməli əsas məqamlar bu şəkildə sıralana bilər:
İlk olaraq, həkim tərəfindən resept olunan göz damlaları nizamlı və təklif olunan tezlikdə istifadə edilməlidir. Bu damlalar, infeksiya riskini azaldır, iltihabı kontrol altına alır və sağalma müddətini sürətləndirir. Damlaların istifadə qaydalarına və ardıcıllığına diqqət etmək lazımdır; bəzi damlaların birbiri ilə qarşılıqlı təsiri ola bilər, bu səbəblə həkimin təklif etdiyi tətbiq planına sadiq qalınmalıdır.
Əməliyyatdan sonrakı ilk günlərdə gözdə sancı hissi, yüngül yanma və ya bulanıqlıq kimi keçici şikayətlər ola bilər. Bu əlamətlər adətən normal qəbul edilir; ancaq artan ağrı, ani görmə itkisi və ya yoğun qızarıqlıq kimi hallarda mütləq göz həkiminə müraciət olunmalıdır.
Gözü ilə təmas edəcək hər bir şeydən qaçınılmalıdır. Göz ovuşturulmamalı, sabun və ya şampun gözlə təmas etdirməməlidir. Xüsusilə ilk bir neçə gün duş alarkən baş arxada tutulmalı, suyun birbaşa gözlə təmas etməməsinə diqqət edilməlidir. Eynək və ya qoruyucu eynək taxmaq, xarici amillərdən qorunmaqda faydalıdır.
Ağır qaldırmaq, əyilmək, önə doğru kəskin hərəkətlər etmək və ya idman fəaliyyətlərinə dərhal başlamaq tövsiyə edilmir. İlk həftə boyunca avtomobil sürməmək, tozlu mühitlərdən uzaq durmaq və birbaşa günəş işığına məruz qalmamaq da diqqət edilməli məsələlərdir.
İlk bir neçə gün gecə yatarkən baş yuxarıda olmalı, mümküncə arxası üstə yatılmalıdır. Üzüstə vəziyyətlərdən qaçınılmalı, başın təzyiq altında qalmaması təmin olunmalıdır.
Katarakt əməliyyatı sonrası nəzarətlər əksiklik olmamalı, ilk nəzarət adətən əməliyyatdan 1 gün sonra edilir. Bu nəzarətlər, sağalmanın planlandığı şəkildə irəlilədiyini görmək baxımından olduqca əhəmiyyətlidir.
Əməliyyatdan sonra göz sağlamlığına diqqət göstəriləcək qayğının uzun müddət həm net bir görmə qazanılmasını, həm də həyat keyfiyyətinin artmasını təmin etdiyi üçün də çox vacibdir.