Narahat Bağırsaq Sindromu Niyə Olur?
- Narahatlıq, stress və depressiyaya məruz qalma
- Bağırsaqda olan bakteriya sayının artması
- Bağırsaqda infeksiya
- Bağırsaq florasında inkişaf edən dəyişikliklər
- Bağırsaqdakı əzələ yığılmaları
- Uşaqlıq dövründə stressə məruz qalma
Narahat Bağırsaq Sindromu Əlamətləri Nələrdir?
- Bağırsaq hərəkətlərində dəyişikliklər
- Qaz sancıları
- Şişkinlik
- Qəbizlik
- Ishal
- Qarın krampları
Narahat Bağırsaq Sindromu Xəstələri Nələrə Diqqət Etməli?
Narahat Bağırsaq Sindromunda Diaqnoz Proses
Narahat bağırsaq sindromu diaqnozunu qoymaq üçün əvvəlcə xəstənin şikayətlərinin ətraflı şəkildə qiymətləndirilməsi lazımlıdır. Əlamətlər ən azı 3 aydır davam edirsə və başqa bir xəstəliklə açıqlanmırsa, narahat (iritabl) bağırsaq sindromu ehtimalı üzərində durula bilər. Fiziki müayinə, nəcis testləri, qan testləri və bəzi hallarda kolonoskopiya kimi görüntüləmə metodlarıyla digər xəstəliklərin elenmesi təmin edilir.
Diaqnoz prosesində ən əhəmiyyətli addımlardan biri xəstənin qidalanma vərdişləri, həyat tərzi və stress səviyyəsinin ətraflı şəkildə qiymətləndirilməsidir. Bunun yanında, simptomların tezliyi, ishal və qəbizlik dövrlərinin müddəti və dövrü xəstəliyin gedişi haqqında ipucu verir. Bu səbəbdən narahat bağırsaq sindromu müalicəsi prosesində şəxsə xüsusi bir yanaşma mənimsənməlidir.
Qidalanma və Həyat Tərzinin Önəmi
Narahat bağırsaq sindromu diyeti, xəstəliyin nəzarət altına alınmasında əsas rol oynayır. Bəzi qidalar simptomları artırabiləcəyi üçün fərdi bir diyet planı təşkil olunması lazımdır. Məsələn, bəzi xəstələrdə süd məhsulları qazı və şişkinliyi artırarkən, bəzilərində qluten tərkibli qidalar şikayətləri tetikleyebilir. Bu səbəblə allergiya testləri və qida intoleransı qiymətləndirmələri aparılması əhəmiyyətlidir.
Probiotik tərkibli qidalar bağırsaq florasının balansını dəstəkləyə bilər. Eyni şəkildə nanə çayı, rezene və çobanyastığı çayları spazmları azaltaraq rahatlama təmin edə bilər. Ancaq bu növ bitki dəstəkləri mütləq bir mütəxəssisə müraciət edərək istehlak olunmalıdır.
Həyat tərzində ediləcək kiçik dəyişikliklər belə narahat bağırsaq sindromu üzərində müsbət təsirlər yarada bilər. Müntəzəm fiziki fəaliyyət, stresslə başa çıxmaq üçün meditasiya, yoga kimi texnikalar məsləhət görülür.
Psixoloji Dəstək Müalicənin Parçasıdır
Iritabl bağırsaq sindromu yaşayan fərdlərdə uzun müddətdə narahatlıq və depressiya kimi psixoloji xəstəliklərin inkişaf riski yüksəkdir. Bu səbəblə yalnız fiziki yox, psixoloji əlamətlər də diqqətə alınmalıdır. Xüsusilə dərin stress altındakı xəstələrdə koqnitiv davraş terapiyası və psixoloji məsləhət müalicənin effektivliyini artıra bilər. Bəzi hallarda antidepresant dərmanlar da mütəxəssis nəzarətində müalicəyə əlavə edilə bilər.
Mütəxəssis Nəzarəti ilə Dəngəli Yanaşma
Iritabl bağırsaq sindromu xroniki bir narahatlıq olmasına baxmayaraq doğru yanaş ilə simptomlar böyük ölçüdə nəzarət altına alın bilər. Ancaq xəstələrin öz aləmində müalicə metodu inkişaf etdirməyə çalışmaları, uzun müddətdə başqa sağlamlıq problemlərinə yol aça bilər. Məsələn, müəyyən bir qida qrupunun tamamilə diyetdən çıxarılması, vitamin çatışmazlığına səbəb ola bilər.
Bu səbəbdən narahat bağırsaq sindromu diyeti bir diyetisyen tərəfindən planlanmalı, ümumi müalicə prosesi fərdlər arasında dəyişkənlik göstərir. Kimi xəstələr bir neçə ay içində nəzərəçarpacaq dərəcədə yaxşılaşma yaşarkən, başqaları üçün bu proses daha uzun ola bilər.
Tez-tez Verilən Suallar
Narahat bağırsaq sindromu davamlı mı?
Iritabl bağırsaq sindromu, xroniki yəni uzun müddətli bir narahatlıqdır ancaq uyğun müalicə və həyat tərzi tənzimləmələri ilə simptomlar ciddi ölçüdə azaldıla bilər. Davamlı bir həll tapılmasa da, doğru yanaşma ilə narahatlıq həyat keyfiyyətini təsir etməyəcək səviyyəyə gətirilə bilər.
Narahat bağırsaq sindromu müalicəsi nə qədər sürər?
Müalicə müddəti şəxsdən şəxsə dəyişir. Bəzi xəstələr bir neçə ay içində ciddi yaxşılaşma göstərərkən, bəziləri üçün bu proses daha uzun ola bilər. Müalicə; qidalanma tənzimləməsi, stress idarəsi və lazım gələrsə dərman istifadəsini əhatə edən bir şəkildə aparılmalıdır.
Iritabl bağırsaq sindromu başqa xəstəliklərə yol aça bilər?
Narahat bağırsaq sindromu struktur bir pozğunluq yaratmaz, yəni bağırsaqda daimi zərər buraxmaz. Lakin, yaşam keyfiyyətini düşürməsi ilə stres, əndişə və depressiya kimi vəziyyətləri tetikleyebilir.
Hansıqidalar narahat bağırsaq sindromunu pisləşdirir?
Qazlı içkilər, quru paxlalılar, yüksək yağ tərkibli qidalar, qluten olan məhsullar, süd və süd məhsulları ilə bəzi meyvələr narahat bağırsaq sindromunu tetikleyebilir. Ancaq bu vəziyyət şəxsi fərqliliklər göstərə bilər. Mütəxəssis nəzarətində eliminasiya diyeti tətbiq olunaraq narahatlıq verən qidalar müəyyən olunmalıdır.