Son Eklenenler
Çağrı Mərkəzi
4442324
Katarakt Müalicəsi
Katarakt gözümüzün içindəki lensin, yəni öz merceyimizin şəffaflığını itirərək bulanıqlaşması deməkdir. Bu narahatlıq yaşla birlikdə ortaya çıxa biləcəyi kimi, doğuşdan da ola bilər. Bebək və uşaqlarda da görülə bilər.
Kataraktın səbəbləri
Adətən yaşla inkişaf edən bu narahatlıqda gözdə yaranan travmaların (darbə, əməliyyat, uzun müddətli narahatlıqlar) da təsiri olur. Həmçinin, diabet xəstəliyi və steroid tərkibli dərmanların uzun müddətli istifadəsi bu narahatlığın yaranmasına səbəb ola bilər.
Kataraktın əlamətləri
Bu vəziyyətdə cüt görmə, bulanıqlıq, gecə görmə itkisi, işığa həssaslıq, görmənin yavaş-yavaş azalması, oxumaqda çətinlik, rənglərin getdikcə solması və eynək nömrələrinin tez-tez dəyişməsi kimi hallarla qarşılaşılır və dərhal mütəxəssis həkimə müraciət edilməlidir.
Katarakt necə yaranır?
Yetkinlərdə katrakt ümumiyyətlə yaşlılıqda meydana çıxır. Yaşlandıqca bədənin hər orqanı kimi göz və xüsusilə göz merceyində pozulmalar meydana gəlir. Bu pozulmalar bəzi xəstələrdə merceyin su məzmununun dəyişməsinə və mercek liflərinin düzülüşünün deformasiyasına səbəb ola bilər. Bəzi xəstələrdə merceyin ön və arxa hissəsində hüceyrə tullantılarının yığılmasına, bəzilərində isə hər iki duruma bir vaxtda səbəbiyyət verir. Hər halda baş verən nəticə doğal göz içi merceyinin şəffaflığını itirməsidir.
Neçə növ katrakt vardır?
Yaşa bağlı katraktlar: Katraktın ən çox rast gəlinən növü, illər keçdikcə göz içindəki merceyin yaşlanması ilə yaranan yaşa bağlı katraktlardır. Göz içi mercek 40-cı yaşlardan etibarən yaşlanmağa başlayır. Həmçinin, diabet, UV, siqaret, qidalanma pozuntusu da bu yaşlanmanı sürətləndirir.
İkincil katraktlar: Gənclərdə, radiasiya müalicəsi kimi xarici amillər və ya bəzi xəstəliklərin müalicəsində istifadə olunan kortizonların yan təsirləri veya diabet kimi iç amilləri katraktın inkişafına səbəb ola bilər. Bu hallarda ikincil katraktlar kimi təsnif edilir.
Doğumsal katraktlar: Bu tip katrakt doğumdan dərhal sonra bebeklərdə müşahidə oluna bilir. Bu hal irsi ola bilər ya da bebek hələ ana bətnində embriyo halındaykən radiasiyaya məruz qalması, ananın istifadə etdiyi dərmanlar və ya hamilikdə siqaret istifadəsi doğumsal katraktın yaranmasında rol oynaya bilər.
Kataraktın müalicəsi mümkündürmü?
Katarakt, göz içindəki normal doğal lensimizin bulanıqlaşmasına, keyfiyyətinin aşağı düşməsinə deyilir. Tək müalicəsi cərrahi əməliyyatdır.
Katarakt əməliyyatı
Normal katrakt əməliyyatında mikron səviyyəsində dəqiq kəsim edə bilən bıçaqlarla korneal kəsilər edilir. Katarakt yaranan lensin ön zarı incə alətlərlə yuvarlaq bir şəkildə açılır. Katarakt fako metodu ilə yəni yüksək ultrasonik səs dalğalarıyla parçalanır və emilir, sonra katraktın təmizlənmiş kapsülün içinə göz içi lensi yerləşdirilir.
Femto katrakt (LENSX bu konudakı ALCON Firmasının istehsal etdiyi femto cihazının adı) əməliyyatında normalda korneal kəsilər üçün istifadə olunan bıçaqlardan istifadə edilmir, onun əvəzinə korneal kəsilər femtosaniyə lazer ilə edilir. Kataraktın ön zarı, alət yerinə femtosaniyə lazer ilə yuvarlaq bir şəkildə kəsilib çıxarılır. Eyni zamanda femtosaniyə lazer ilə katrakt yaranan lens parçalara bölünür və katraktın gözdən təmizlənməsi üçün yenidən fako texnikasından istifadə olunur.
Katarakt əməliyyatı nə zaman edilməlidir?
Doğuşdan var olan göz içi lensimiz normalda şəffaf və aydındır və gözə gələn işıqların göz içinə keçməsini və beləliklə görməmizi təmin edir. Normalda şəffaf olan göz içi lensinin bulanıqlaşmasına katrakt deyilir. Bulanıqlıq nəticəsində işığın arxa tərəfə düşməsi çətinləşir, yəni görmə azalmağa başlayır. Xəstənin görməsinin azalması, yaşam keyfiyyətinin düşməsi katrakt əməliyyatının zamanını müəyyən edir.
Lazerlə katrakt əməliyyatı edilə bilərmi?
Femto katrakt (LENSX bu konudakı ALCON Firmasının istehsal etdiyi femto cihazının adı) əməliyyatında normalda korneal kəsilər üçün istifadə olunan bıçaqlar istifadə edilmir, onun yerinə korneal kəsilər femtosaniyə lazer ilə edilir. Kataraktın ön zarı, alət yerinə femtosaniyə lazer ilə yuvarlaq bir şəkildə kəsilib çıxarılır. Eyni zamanda femto saniyə lazer ilə katrakt yaranan lens parçalara bölünür və katraktın gözdən təmizlənməsi üçün yenə fako texnikasından faydalanılır.
Femtosaniyə lazer katrakt cərrahisində;
- Korneal kəsiləri
- Ön kapsulun yuvarlaq şəkildə kəsilməsi
- Kataraktı parçalara ayırmaya
- Astigmat üçün korneal kəsilər etməyə yarayır.
Katarakt əməliyyatında hansı mercekler istifadə olunur?
Bu əməliyyatda şəffaflığını itirən öz merceyimiz əvəzinə eyni funksiyanı yerinə yetirəcək göz içi lensləri yerləşdirilir. Mərkəzlərimizdə xəstənin ehtiyacına və vəziyyətinə uyğun hər cür mercek istifadə oluna bilər.
Başlıca tercih olunanlar arasında; Zeiss’in bifokal (tək fokuslu), multifokal (iki fokuslu), trifokal (üç fokuslu) lensləri, Alcon’un IQ, IQ torik və Panoptix’leri ilə Restor – torik lensləri xəstələrimizdə tez-tez istifadə olunur.
Katarakt əməliyyatından əvvəl
Katarakt əməliyyatından əvvəl ətraflı göz müayinəsi aparılır. Gözün ön hissəsinə və göz arxasına ətraflı müayinələr edilir. Göz içinə yerləşdirilməsi planlanan lensin nömrəsi xüsusi alətlərlə ölçülür. Orta hesabla bu proseslər 1-2 saat ərzində bitir.
Katarakt əməliyyatından sonra görmə
Katarakt əməliyyatından dərhal sonra yavaş-yavaş görmə başlayır. Ancaq ilk saatlarda yanma, batma, sulanma olur. 1-2 gün içerisinde görmə keyfiyyəti artmağa başlayır. 10-15 gün ərzində istənilən görmə səviyyəsinə çatır. Ancaq unutmamaq lazımdır ki, iyileşmə şəxsdən şəxsə dəyişə bilər.
Katarakt əməliyyatından sonra ağrı olurmu?
Katarakt əməliyyatından sonra ağrı olmur, ancaq yanma, batma, sulanma olur. Əgər şiddətli ağrı varsa, bu, yolunda getməyən bir şeylərin olduğunu göstərir. Bu halda dərhal həkiminizlə əlaqə saxlamaqda fayda vardır.
Katarakt təkrar edilərmi?
Katarakt təkrarlanmır. Katarakt inkişaf edən toxuma, yəni lens çıxarılmış və yerinə yeni bir lens qoyulmuşdur. Yeni yerləşdirilən mercekdə də katrakt yaranmayacağı üçün narahatlıq təkrarlanmayacaqdır.
Katarakt genetikdirmi?
Katarakt yaşla birlikdə inkişaf edən bir narahatlıqdır. Ancaq gözə alınan travma sonrası katrakt inkişafı sürətlidir. Sistemik xəstəliklərdə (məsələn, diabet) erkən yaşda katrakt inkişaf edir. İstifadə olunan sistemik dərmanlara bağlı (kortizon kimi) katrakt inkişaf edir.
Doğuşdan da bebeklərdə katrakt görülebilir. Hamiləlik dövründə anasının keçirdiyi xəstəliklərə bağlı olaraq inkişaf edir. Bebəklərdə katraktın erkən dövrdə (ilk 12 həftədə) diaqnozu qoyulub əməliyyat olunması son dərəcə əhəmiyyətlidir. Bu səbəbdən bebəklərin doğulduqdan dərhal sonra göz müayinəsi aparılması mütləqdir.