Urine-incontinentie bij vrouwen is een gezondheidsprobleem dat optreedt door verzwakking of beschadiging van de bekkenbodemspieren. Hoewel het vaak met ouderdom wordt geassocieerd, kan het ook bij jonge en middelbare vrouwen veel voorkomen. Het kan worden veroorzaakt door factoren zoals bevalling, obesitas en menopauze. Bij urine-incontinentie kunnen een frequente aandrang om te plassen en plotselinge onwillekeurige urineverlies optreden. Behandelingsopties omvatten bekkenoefeningen, medicatie en chirurgische ingrepen.
Urine-incontinentie, een veelvoorkomend gezondheidsprobleem onder vrouwen, kan in verschillende leeftijdsgroepen optreden. Deze aandoening ontstaat meestal niet door een enkele oorzaak; het kan optreden wanneer anatomische, hormonale, neurologische en levensstijl gerelateerde factoren samenkomen. De belangrijkste factoren die bij vrouwen urine-incontinentie veroorzaken, zijn de volgende:
Tijdens de zwangerschap kan de groeiende baarmoeder druk op de blaas uitoefenen, waardoor urinecontrole moeilijker wordt. Tijdens de bevalling kan de spanning of beschadiging van de bekkenbodemspieren en zenuwen het risico op urine-incontinentie verhogen, vooral bij meerdere bevallingen, het baren van een grote baby en moeilijke bevallingen.
In de menopauze kan de afname van het hormoon oestrogeen ervoor zorgen dat de weefsels rond de blaas en urinewegen hun elasticiteit verliezen. Dit kan leiden tot een verminderde controle over het vullen en legen van de blaas.
De bekkenbodemspieren ondersteunen de blaas en urethra. Spierzwakte kan vooral bij verhoogde buikdruk leiden tot problemen met urinecontrole.
Overgewicht kan de druk in de buik verhogen en druk op de blaas uitoefenen, wat na verloop van tijd de bekkenstructuren belast en het risico op urine-incontinentie vergroot.
Voortdurende hoest of chronische obstipatie kan de bekkenbodemspieren herhaaldelijk belasten, waardoor deze spieren verzwakken.
Ziekten die het zenuwstelsel aantasten, zoals multiple sclerose (MS), Parkinson, beroertes of ruggenmergletsel, kunnen de normale werking van de blaasspieren verstoren. In dergelijke gevallen komt vaak stress-incontinentie voor.
Tijdelijke urine-incontinentie, vooral tijdens urineweginfecties die de blaas irriteren, kan optreden.
Urine-incontinentie kan bij elke vrouw anders optreden. Afhankelijk van de onderliggende oorzaken en de werking van de blaas, kunnen er verschillende typen worden waargenomen.
Stressincontinentie treedt op wanneer er plotselinge druk op de blaas is. De persoon heeft meestal moeite met het ophouden van urine tijdens hoesten, niezen, lachen en trainen. De oorzaak kan liggen in een verzwakking van de bekkenbodemspieren, structurele veranderingen na de geboorte, veroudering of verlies van oestrogeen.
Bij aandrangincontinentie is er een plotselinge en niet-beheersbare drang om te urineren. Urineverlies wordt ervaren terwijl men naar het toilet probeert te gaan. Ongecontroleerde samentrekking van de blaasspieren, urineweginfecties, blaasstenen, neurologische aandoeningen of een overactieve blaas syndroom kunnen deze situatie veroorzaken.
Bij gemengde incontinentie komen zowel stress- als aandrangklachten samen voor. Vrouwen kunnen tijdens hoesten en niezen urineverlies ervaren in combinatie met een plotselinge aandranggevoel.
Bij overloopincontinentie loopt de blaas over en treedt er onbewust lekkage op. Meestal is er sprake van voortdurend klein urineverlies, maar er kan ook een toenemend gevoel van volheid ontstaan doordat de blaas niet volledig kan worden geledigd.
Bij functionele incontinentie kan iemand door fysieke beperkingen of mentale problemen niet op tijd het toilet bereiken. Er is blaaskontrole, maar urineverlies treedt op omdat men fysiek niet naar het toilet kan gaan. Het kan voorkomen bij ouderen, mensen met bewegingsbeperkingen, of mensen met neurologische problemen zoals Alzheimer en dementie.
Wanneer urine-incontinentie bij vrouwen constant aanwezig is, dagelijkse activiteiten beperkt of wanneer het gepaard gaat met symptomen van onderste urineweginfecties, moet een arts worden geraadpleegd. Met de beoordeling en de benodigde tests uitgevoerd door een specialist kan de geschikte behandelingsopties worden vastgesteld en de levenskwaliteit van de persoon worden verbeterd.
U kunt advies inwinnen bij een specialist als u een of meer van de volgende symptomen ervaart:
Urineverlies dat vaak het dagelijks leven beïnvloedt,
Urineverlies dat optreedt met de aandrang niet op tijd het toilet te kunnen bereiken,
Hygiëneproblemen en huidirritatie,
Vermijding van sociale situaties, verlies van zelfvertrouwen,
's Nachts wakker worden om te plassen,
Brandend gevoel tijdens het urineren, pijn en frequente infecties.
Voordat de behandeling van urine-incontinentie begint, wordt een gedetailleerde medische geschiedenis opgesteld, een bekkenonderzoek uitgevoerd en zo nodig verdere onderzoeken gedaan.
De behandeling begint over het algemeen met veranderingen in levensstijl. Het beperken van theedrinken, koffie en koolzuurhoudende dranken in het dieet, regelmatige vochtinname, stoppen met roken en gewichtsbeheersing zijn effectief bij het verminderen van urine-incontinentie. Oefeningen om de bekkenbodemspieren te versterken zijn ook effectief bij het voorkomen van urineverlies.
Voor aandrangincontinentie kunnen medicijnen worden gebruikt. Deze medicijnen kunnen de blaascapaciteit vergroten en het aandranggevoel verminderen. Apparaten die werken door middel van zenuwstimulatie om de bekkenbodemspieren te ontspannen en fysiotherapie worden gekozen. Door een chirurgische ingreep kunnen ondersteunende bandjes rond de blaashals worden geplaatst om urineverlies te voorkomen.
Nee, hoewel urine-incontinentie vaak voorkomt bij oudere vrouwen, moet deze situatie niet als normaal worden beschouwd. Met de leeftijd kunnen de bekkenbodemspieren verzwakken, hormoonspiegels veranderen en bepaalde chronische aandoeningen zich ontwikkelen.
Urine-incontinentie kan ook voorkomen bij vrouwen die niet bevallen zijn. Vooral aandrangincontinentie kan zich ontwikkelen als gevolg van hormonale veranderingen, overactiviteit van de blaasspieren of neurologische aandoeningen, zelfs bij vrouwen die niet bevallen zijn.
Een uroloog kan worden geraadpleegd om het juiste type urine-incontinentie vast te stellen. Soms kunnen symptomen aangeven om welk type het gaat: als u urine verliest tijdens hoesten, lachen of sporten, kan het stressincontinentie zijn; als u urine verliest voor u op het toilet kunt komen, kan het aandrangincontinentie zijn; een combinatie van beide kan gemengde incontinentie zijn.
Urine-incontinentie is een fysiologisch probleem dat na verloop van tijd tot psychologische problemen kan leiden. Veelvoorkomende gevolgen zijn voortdurende angst om nat te worden, schaamte, sociale isolatie en verlies van zelfvertrouwen.