Həddindən artıq tərlə, sosial həyatı və iş həyatını birbaşa təsir edən, insanın rahatlığını pozan bir vəziyyətdir. Tibbi literaturada "hiperhidroz" kimi tanınan həddindən artıq tərlə, tər vəzilərinin lazımından artıq işləməsi nəticəsində baş verə bilər. Tərləmə botoksu, tər vəzilərinin artıq aktivliyini nəzarət altına alaraq tərləmi azaltmağı hədəfləyən kosmetik bir tətbiqdir. Bu proses sayəsində qoltuq altı kimi bölgələrdə həddindən artıq tərlə problemi yaşayan şəxslərin rahatlaması və gündəlik həyatlarını daha rahat bir şəkildə davam etdirməsi təmin edilir.
Tərləmə botoksu, həddindən artıq tərlə problemi müalicə etmək məqsədilə tətbiq edilən kosmetik bir prosedurdur. Botoks, tərləmi azaltmağa kömək etmək üçün tərlə vəzilərinin artıq aktivliyini nəzarət altına alır. Bu inyeksiyalar, müvəqqəti olaraq sinir ötürülməsini dayandıraraq tər vəzilərinin artıq tər istehsalının qarşısını alır.
Botoks müalicəsinin həddindən artıq tərlə üzərindəki təsirləri adətən qısa müddətdə fərq edilir və 6 ilə 9 ay arasında davam edə bilər. Müalicənin uğuru, şəxsin tərlə dərəcəsinə və tətbiq edilən bölgənin böyüklüyünə görə dəyişə bilər.
Müalicə, uyğun tibbi qiymətləndirmə sonrasında təcrübəli bir həkim tərəfindən həyata keçirilməlidir. Botoks inyeksiyalarının potensial yan təsirləri və əks göstərişləri haqqında məlumat sahibi olmaq da müalicə prosesi üçün əhəmiyyətlidir.
Həddindən artıq tərlə ən sıx olduğu bölgələr və bu bölgələrdəki tərlə problemlərinin səbəb olduğu təsirlər:
Qoltuq altı tərləməsi, ən yaygın hiperhidroz növüdür. Bu bölgədə artıq tərlə:
Geyimlərdə daimi yaşlıq və ləkə yaranmasına,
xoşagəlməz qoxulara,
şəxsin sosial mühitlərdə narahat hiss etməsinə səbəb ola bilər. Bu vəziyyət, xüsusilə iş həyatında və sosial tədbirlərdə özünə güvən itkisinə səbəb ola bilər.
Avuç içi tərlə, əl sıxma kimi fiziki təmas tələb edən vəziyyətlərdə böyük narahatlıq yaradır. Bu bölgədə tərlə:
Qələm tutma, yazı yazma kimi incə motor bacarıqlarını çətinləşdirə bilər,
Elektron cihaz istifadəsini mənfi təsir göstərə bilər,
Psixoloji olaraq stres və narahatlığı artır bilər.
Ayaq tərlə, adətən pis qoxu və ayaq göbələyi kimi ikincil problemləri də bərabərində gətirir. Bu bölgədə:
Qapalı ayaqqabı geyinmə rahatlığı azalır,
İdman fəaliyyətləri əsnasında narahatlıq artır,
Uzun müddətli nəmlik, dəridə qıcıqlanma və infeksiya riskini artırır.
Üzdə xüsusilə alın, burun ətrafı və üst dodaq tərlə müşahedə edilir. Bu vəziyyət:
Kosmetik məhsulların davamlılığını azaldır,
makiyajın pozulmasına səbəb olur,
vizual olaraq narahat edici bir təsir yaradabilir və şəxsin özünə güvənini sarsıda bilər.
Həddindən artıq tərlə, sadəcə fiziki deyil, psixoloji və sosial boyutlarıyla da şəxsin yaşam keyfiyyətini təsir edə bilər. Bu səbəbdən həddindən artıq tərlə problemlərində tərlə botoksu, təsirli və rahat bir çözüm təmin edə bilər.
Həddindən artıq tərlə, primer və sekonder hiperhidroz olmaq üzrə iki fərqli kateqoriyada qiymətləndirilir. Primer hiperhidrozda şəxs simptomlar və ya dərman təsiri olmadan çox tərlə. Simptomlar adətən bölgəsəldir və bədənin hər iki tərəfində bərabər şəkildə görülür.
İkincil hiperhidroz isə daha az yaygındır və bədənin hər yerindən tərlə görülür. Bu tip, adətən altda yatan bir tibbi vəziyyətdən qaynaqlanır və gecələri artıq tərlə kimi simptomlara səbəb ola bilər.
Primer hiperhidroz, adətən yeniyetməlik dövründə başlar və altda yatan başqa bir sağlamlıq problemi olmadan inkişaf edir. Səbəbi tam olaraq bilinməsə də genetik keçid ilə əlaqəli olduğu düşünülür. Primer hiperhidroz, avuç içi, qoltuq altı, ayaq tabanı və üz bölgəsində görülür.
Bu tip tərlə:
Gün içi müəyyən bir səbəb olmadan ortaya çıxar
Adətən simmetrikdir
Yuxu zamanı görülməz
Sekonder hiperhidroz, başqa bir sağlamlıq vəziyyətinə bağlı inkişaf edir və adətən bütün bədənin yaygın tərlə şəkildə görülür. Gecə yuxuda da davam edə bilər.
Yaygın səbəblər:
Türoid vəzinin artıq işləməsi (hipertiroidi)
Menopoz dövrü
Diabet
Obezite
İnfeksiya xəstəlikləri
Dərman müalicələri
Sinir sistemi xəstəlikləri
Stres və ansiyete pozğunluqları
Tərləmə botoksu, olduqca qısa sürən bir prosesdir. Tətbiq əvvəlində bölgəyə lokal anestezi təsiri yaradan bir krem tətbiq olunur. Ardından incə uclu iynələrlə botoks inyeksiyası həyata keçirilir. Tərləmə botoksu tətbiq müddəti 15-30 dəqiqə sürər.
Tərləmə botoksu tətbiq prosesi:
Müayinə: Həkim, tərlə probleminizin kökünü və şiddətini müəyyən etmək üçün ilk olaraq sizi müayinə edir. Keçmiş tibbi vəziyyətinizi, istifadə etdiyiniz dərmanları və tərləmənin təsir etdiyi bölgələri detallı bir şəkildə incələyir.
Hazırlıq: Tətbiq ediləcək bölgə əvvəlcə təmizləyib sterilizə edilir, daha sonra lokal anestezi kremi tətbiq edilir.
Enjeksiyon: Tər vəzilərinə Botoks enjekte etmək üçün incə uclu bir iynə istifadə edilir. Enjeksiyonlar adətən qısa müddətli olub ağrısızdır.
Müalicə təqibi: Müalicənin ardından həkiminiz, tətbiq bölgəsini günəşdən qorumanızı və həddindən artıq idmandan çəkinmənizi önə bilər.
Tərləmə botoksundan istənilən nəticəni alabilmək üçün müalicə əvvəlində diqqət edilməsi gərəkənlər:
Prosedurdan 2-3 gün əvvəl alkoqol və qan durulaşdırıcı dərmanlar dayandırılmalıdır.
Prosedur günü tətbiq ediləcək bölgə təmiz və quru olmalıdır.
Solaryuma daxil olunmamalıdır.
Xronik xəstəliklər və allergiya kimi xronik narahatlıqlar mütləq həkimə bildirilmelidir.
Epilyasiya və botoks tətbiqləri arasında təxminən 10 günlük bir müddət buraxılmalıdır.
Tərləmə botoksundan istənilən nəticəni alabilmək üçün müalicədən sonra diqqət edilməsi gərəkən bəzi məqamlar var.
İlk 24 Saat diqqət edilməsi gərəkənlər:
Enjeksiyon bölgəsinə toxunmaq və ya ovuşturmaqdan çəkinməlisiniz.
Ağır idman hərəkətləri etməkdən və ya həddən artıq isti mühitlərdə olmaqdan çəkinməlisiniz; bu durum tərləməyə səbəb ola bilər və botoksun təsirini azalda bilər.
Alkoqol və kafein alınmasını məhdudlaşdırmalısınız, çünki bu maddələr göyərmə və şişkinlik riskini artırabilir.
Üz bölgəsinə edilən botoks prosesi sonrasında üz üstə yatmaqdan çəkinməlisiniz.
Üz bölgəsinə edilən botoks prosesi sonrasında makiyaj etməkdən də mümkün olduğunca çəkinməlisiniz, çünki bu enjeksiyon bölgesini qıcıqlandıra bilər.
Ümumilikdə diqqət edilməsi gərəkənlər:
Günəş işığı, botoksun təsirini azalda bilər. Çölə çıxarkən günəş kremi istifadə etməyə və şapka taxmağa diqqət göstərilməlidir.
Siqaret çəkməkdən çəkinin. Siqaret çəkmək, botoksun təsirini azalda bilər və yan təsir riskini artıra bilər.
Tərləmə botoksu, 18 yaş və üzəri həddən artıq tərlə problemi yaşayan şəxslərə tətbiq edilə bilər. Hamiləlik dövründəki şəxslər, əmizdirən analar və nevroloji xəstəliyi olan şəxslər üçün uyğunluğunun bir mütəxəssis həkim tərəfindən müəyyənləşdirilməsi lazımdır.
Tərləmə botoksu, adətən bir seansla tətbiq edilən bir müalicədir və tipik olaraq 6-8 ay arasında təsirli olur. Mütəmadi aralıqlarla təkrarlandıqda isə uzun müddətdə tərlə problemlərində azalma təmin edə bilər.
Tərləmə botoksunun qiyməti, tətbiq ediləcək bölgəyə, sağlamlıq mərkəzinə və sonra ediləcək nəzarətlər kimi müxtəlif faktorlar əsasında dəyişə bilər.
Botoks tətbiqinin təsiri adətən 6-9 ay arasında sürür və bu zaman ərzində şəxslər günlük fəaliyyətlərini rahatça apara bilər. Lakin təsir azaldıqca təkrar tətbiq etmək lazım ola bilər.