Quru göz, ümumiyyətlə göz quraqlığı olaraq adlandırılan, ən çox rastlanan göz narahatlıqları arasındadır. Göz quraqlığı tez-tez qaşıntı və yanma hissinə yol açdığı üçün gündəlik həyatı təsir edə bilər.
İqlimləndirmə sistemləri səbəbindən qapalı məkanlarda havadakı nəmin azalması göz quraqlığına səbəb ola bilər. Ancaq son illərdə göz quraqlığı şikayətinin artmasının ən böyük səbəbi uzun müddətli rəqəmsal ekran istifadəsidir. Göz quraqlığı şikayətinə həll təklif etmək məqsədilə uzun illərdir tətbiq olunan müalicə üsulları mövcuddur. Ancaq sürətli və daha komfortlu bir müalicə təcrübəsi təmin edən IPL (Quru Göz İntensif İşıq Müalicəsi), önəmli bir ehtiyaca cavab verərək göz quraqlığı müalicəsində yeni bir çığır açır.
Göz Quraqlığı Nədir?
Gözlərimizin gözyaşı təbəqəsi ilə nəmlənməsi lazımdır. Gözyaşı, gözü nəmləndirərkən eyni zamanda gözü toz və mikroblardan qoruyur. Hər hansı bir daxili və ya xarici amil səbəbindən göz səthi kifayət qədər islanmadığında, yaranan narahatlıq quru göz olaraq adlanır. Göz quraqlığında yanma, yanma, qaşınma, qızarıqlıq kimi əlamətlərə xəstəliyin irəliləməsi ilə görüntü keyfiyyətinin də azalması müşayiət oluna bilər. Quru göz müalicə edilmədikdə infeksiyaya səbəb olaraq kornea zədələnməsinə gətirib çıxara bilər.
Göz Quraqlığı Əlamətləri
- Yanma və yanma hissi
- Göz daxilində və ətrafında yapışqan axıntı
- Qızarıqlıq
- Həddindən artıq göz yaşarması
- Gözdə yorğunluq hissi
- Kontakt linza istifadə edərkən narahatlıq hissi
- Görüşdə bulanıqlıq olaraq sıralanır
Göz Quraqlığı Nədən Olur?
Göz quraqlığı əsasən 40 yaş və üzərində görülə bilən bir narahatlıq olsa da, son illərdə artan uzun müddətli rəqəmsal ekran istifadəsi ilə 7-dən 70-ə bir yaş aralığında yayılmış durumdadır. Mümkünsə ekran istifadəni məhdudlaşdırmaq, əks halda rəqəmsal ekran istifadəsindən məqsədyönlü olaraq filtrasiya edilmiş eynəklərdən istifadə etmək narahatlığın qarşısını almaq adına faydalı ola bilər. Artıq ekranda aşırı fokuslanma ilə göz qırpmağı unutmamaq çox vacibdir. Göz quraqlığı ilə, nəm dərəcəsinin aşağı olduğu yerlərdə də qarşılaşmaq mümkündür.
Qapalı alanda uzun müddət kondisioner, kalorifer və s. iqlimləmə vasitələrinin istifadəsi havadakı nəmin azalmasına səbəb olduğundan, ortam nəmləndirilmədikdə göz quraqlığı yaranır. Ayrıca depresiya, hipertoniyona qədər bəzi xəstəliklərin müalicəsi üçün uzun müddətli olaraq təyin olunmuş dərmanlar da göz quraqlığına səbəb ola bildiyindən, bu xəstəliklərin müalicəsi üçün dərman alan xəstələr quru göz əlamətlərini hiss etdikdə mütləq göz sağlamlığı mütəxəssisinə görünməlidir.
Quru Göz Müalicəsi
Xəstəyə quru göz diaqnozu mütləq bir göz sağlamlığı və xəstəlikləri həkimi tərəfindən qoyulmalıdır. Müvafiq həkim gözyaşı istehsalını ölçən testlər tətbiq edərək quru göz diaqnozu qoya bilər və ardından müalicə təklif edə bilər.
Müalicə prosesində gözyaşı əlavə olunması üçün sintetik gözyaşı damlaları istifadə edilə bilər. Bunun yanı sıra gözyaşının buruna axdığı kanallar müvəqqəti və ya daimi olaraq bağlanaraq xəstənin mövcud olan gözyaşı qoruya və ya sintetik gözyaşının gözdə qalma müddəti uzadıla bilər.
Son illərdə ənənəvi müalicə üsullarının yanı sıra daha sürətli və komfortlu sağalma imkanı təmin edən IPL müalicəsi də tətbiq oluna bilər.
IPL ilə Quru Göz Müalicəsi
Dermatoloqlar tərəfindən dəri müalicəsində istifadə olunan IPL yoğun işıq müalicəsi son illərdə göz quraqlığı şikayətləri üçün də istifadə olunmağa başlanmışdır. IPL texnologiyası və işıq modulyasiya maskaları istifadə edən fərqli müalicə protokolları ilə göz quraqlığına səbəb olan kirpik dibi problemlərinə bağlı bir çox şikayətə həll tapmaq mümkün ola bilər.
Quru göz müalicəsində kirpik dibi bezlərini açmağa yönəlik olaraq uzun müddətdir pansuman, isti kompres, damla, kirpik dibi bezi təmizliyi kimi müalicə üsulları tövsiyə olunur. Sürətli və daha komfortlu bir müalicə təcrübəsi təmin edən IPL, önəmli bir ehtiyaca cavab verərək göz quraqlığı müalicəsində yeni bir çığır açır.
IPL müalicəsi sayəsində göz qapaqlarındakı parazit və bakteriyaların aradan qaldırılması, göz ətrafında quraqlıq səbəbli yaranan şişlik və qızarıqlığın azalması, ümumilikdə kirpik dibindəki bir çox problemin minimalizə edilməsi mümkün ola bilər. Müalicənin hər hansı bir yan təsiri yoxdur.
IPL Müalicəsi Necə Tətbiq Olunur?
IPL tətbiqlərində müalicəni həyata keçirən həkimin müayinə sonrası cızacaq yol xəritəsinə görə hazırlanmış müxtəlif müalicə protokolları mövcuddur. Proses hər iki gözə də tək-tək tətbiq olunur.
Həkiminizin müayinəsindən sonra izlənəcək protokolə qərar verilir. Proses zamanı gözdə makiyaj və ya kontakt linza olmaması vacibdir. Müayinə öncəsi xəstəyə qoruyucu eynək taxılır və göz ətrafına lazer çatışı edilir. Ardından adətən maska müalicəsi üçün gözə işıq modulyasiya maskası taxılır və təxminən 15 dəqiqəlik bir prosesdən sonra maska çıxarılır.
Xəstənin görüşü prosesdən sonra bir iki dəqiqəlik bulanıqlı ola bilər. Proses adətən xəstənin müayinə otağına alınıb yumşalan gözyaşı bezlərini boşaltmaq üçün gözə masaj etmək ilə tamamlanır.
Bu üsul sayəsində əlavə olaraq Blefarit, Post-Blefaroplastika, Çalazin, Demodex, Yekeç, Okyular Rozasea problemləri də həll edilə bilər.
Quru göz müalicələrinin davamlılığının təmin edilməsi məqsədilə;
- Bol maye qəbuluna diqqət yetirilməlidir,
- Omega 3 qəbulu artırılmalıdır,
- Olduğunuz otaq nəmləndirilməlidir,
- Rəqəmsal ekran istifadəsi məhdudlaşdırılmalıdır,
- Rutin göz müayinələri əskik edilməməlidir.
Göz Quraqlığına Qarşı Alınacaq Tədbirlər
Göz quraqlığı, gündəlik yaşam keyfiyyətini azaldan bir sağlamlıq problemi olduğundan, yalnız müalicə ilə deyil, eyni zamanda qoruyucu tədbirlər ilə də mübarizə aparılmalıdır. Xüsusilə fəsil keçidlərində və quru hava şəraitində göz quraqlığı əlamətləri daha da artır. Bu müddətdə alınacaq bəzi sadə tədbirlərlə həm göz sağlamlığınızı qoruya, həm də quru göz müalicəsinin effektivliyini artıra bilərsiniz.
Kompüter və telefon ekranlarına uzun müddət baxmaq, gözyaşı istehsalını azaldaraq göz quraqlığı əmələ gəlməyə zəmin hazırlayır. Hər 20 dəqiqədə bir 20 saniyə boyunca 20 metr uzağa baxmaq mənasına gələn 20-20-20 qaydası tətbiq olunabilir. Ekran qarşısında göz qırpma tezliyini artırmaq da göz səthi nəmlənmiş halda saxlayır.
Omega-3 baxımından zəngin qidalar qəbul etmək, bədən daxilində ümumilikdə iltihabını azaltmağa və gözyaşı keyfiyyətinin artmasına töhfə verir. Göz quraqlığı müalicəsində dəstəkləyici rol oynayan bu qida əlavələri həkiminiz tərəfindən tövsiyə edildiyində istifadə edilməlidir.
Quru göz müalicəsi çərçivəsində tətbiq olunan IPL kimi inkişaf etmiş üsulların davamlılığını artırmaq üçün, xəstələrin yaşam tərzi dəyişikliklərinə də diqqət etməsi vacibdir. Nəmləndirici cihazlar istifadə etmək, siqaret dumanı və kondisioner kimi qıcıqlandırıcı ortamdan uzaq durmaq göz quraqlığının təkrarını önləyə bilər.
Tez-Tez Soruşulan Suallar
Göz quraqlığı müalicəsi nə qədər davam edir?
Göz quraqlığı müalicəsinin müddəti, xəstəliyin şiddətinə və tətbiq olunan müalicə üsuluna bağlı dəyişiklik göstərir. IPL müalicəsi adətən 3 ilə 4 seans şəklində tətbiq olunmaqdadır və hər bir seans arasında bir neçə həftə ola bilər.
IPL müalicəsi göz quraqlığı üçün kəsin həlldirmi?
IPL müalicəsi, göz quraqlığı müalicəsində son illərdə təsirli nəticələr verən bir üsuldur. Ancaq müalicənin uğuru, xəstənin yaşam tərzi və göz sağlamlığına göstərdiyi diqqətlə sıx əlaqəlidir. Tək başına "kəsin həll" olaraq görülməməli, həkim nəzarətində qiymətləndirilməlidir.
Göz quraqlığı öz-özünə keçərmi?
Göz quraqlığı bəzi yüngül hallarda keçici ola bilər. Ancaq daimi hala gələn göz quraqlığı mütləq bir göz həkimi tərəfindən qiymətləndirilməlidir. Göz quraqlığı müalicə edilmədikdə görmə keyfiyyətində pozulma və infeksion risk artabilir.
Göz quraqlığı əlamətləri ortaya çıxdığında nə etməliyəm?
Yanma, yanma, qızarıqlıq, bulanıq görmə kimi göz quraqlığı əlamətləri yaşadığınızda bir göz sağlamlığı mütəxəssisinə müraciət etməyiniz önəmlidir. Öz başınıza təsadüfi damla istifadə etməkdənsə, mütəxəssis istiqamətləndirməsi ilə fərdi müalicə planınızı yaratmalısınız.