Gözdə qara nöqtələr görmə şikayəti daha çox yaşı irəliləmiş şəxslərdən gəlir. Bu göz xəstəliyi zamanla artır və şəxsi narahat edəcək hala gələ bilər. Bəzi insanlar bunu psixoloji və ya təzyiq düşməsi səbəbinə bağlı olduğunu düşünsə də, bu bir göz xəstəliyidir.
Gözə girən işıq, gözə rəngini verən irisin ortasındakı göz bəbəyindən keçir. Daha sonra göz büllurunu və Vitreusu keçərək retinada fokuslanır. Vitreus yumurta ağı kimi qatılıqda və şəffaf bir strukturdur. Vitreusun içində çox incə və nizmalı liflər mövcuddur. Bir əsas olaraq, əslində ətrafı aydın görməyimiz vitresunun şəffaf olması ilə bağlıdır.
Bəzi hallarda bu liflər arasındakı nizam pozulur və liflər qalınlaşıb, gözlə görünən hala gələ bilərlər. Yəni bu uçuşan qara cisimlər gözümüzdə deyil, əslində içində yerləşir. Bizim gözdə qara nöqtələr olaraq gördüyümüz şeylər əslində liflərdir. Bunu daha çox parlaq və ya ağ bir səthə baxarkən yaşayırıq.
Bu olay başlı-başına bir xəstəlik olmasa da, gözdəki bəzi xəstəliklərin əlamətləri ola bilər. Məsələn, gözdə qara nöqtələr görmək retina yırtılması kimi əhəmiyyətli bir xəstəliyin əlaməti ola bilər. Retina yırtılması erkən aşkar edilərsə, lazer yöntəmi ilə müalicə edilə bilən bir xəstəlikdir.
Ani işıq yanmaları olursa, təcili göz həkiminə müraciət edin. Əlavə olaraq, kənar görmə sahəsi itkisi yaşayırsa, təcili həkimə görünmənizdə fayda vardır. Ümumiyyətlə, çox insan uçan cisimlər görür bunu adi qəbul edərək laqeyd yanaşır, inkişaf edə biləcək ciddi problemlərin gec fərq edilməsinə səbəb ola bilər.
Uçan cisimlərin səbəbi retina yırtılması isə erkən dövrdə aşkarlandığında lazerlə müalicə variantı vardır. Ancaq lazerlə müalicə yalnız retina yırtılmasını qarşısını almağa yönəldir. Gözdə qara nöqtələr görməyi müalicə etmir.
Lazer Vitreolizis Texnik olaraq uyğun lazer avadanlığı, özəl lazer linzasi və təcrübə tələb edən bir prosedurdur. Bütün uçan cisimlər müalicə olunması mümkün deyil. Müalicə olma imkanı uçan cisimlərin yeri ilə yanaşı gözün digər optik xüsusiyyətlərinə bağlıdır. Lazer vitreolizisin təcrübəli əllərdə nadir görülən risklərindən biri retina yırtığı və retina dekolmanı inkişafıdır.
Çoğu insan gözdə qara nöqtələr görməkdən çox narahat olmur bu səbəbdən əməliyyat məsləhət deyil. Əgər şəxs gündəlik işlərini edə bilməyəcək şəraitə gəlirsə, o zaman vikrektomi əməliyyatı ilə bu problem çözülür və şəxs yenidən həyatına problemsiz şəkildə davam edə bilər. Düzgün çözüm və müalicə üçün Batıgöz ilə əlaqə saxlayabilirsiniz.
Gözdə hərəkət edən qoyu cisimlərin səbəbi iki fərqli səbəbdən qaynaqlana bilər. Nadir görülən lakin çox əhəmiyyətli bir səbəb retina yırtığı və göz içi qanamalarıdır. Digər bir səbəb isə göz içində olan və yumurta ağı kıvamında olan qatı (vitreus jeli) yaşlanma prosesidir.
Gözə gələn işıq, irisin ortasındakı göz bəbəyindən keçərək göz bülluruna, oradan da göz içini dolduran jel kıvamındakı vitreus mayesinə ulaşır. Vitreus içində şəffaf, incə liflər mövcuddur. Normalda bu liflər nizamlıdır və şəffaflıq təmin edir. Ancaq yaşla birlikdə bu strukturlar qalınlaşa bilər, büzzüşə bilər və nizamını itirərək gözün önündə uçuşan qara nöqtələr olaraq algılanabilir.
Uçuşan qara nöqtələr xüsusilə ağ divar ya da açıq səma kimi parlaq zəminlərə baxıldığında daha aydın görsənir. Yəni bu cisimlər gözümüzün önündə deyil, gözün içində hərəkət edən strukturlardır.
Gözdə qara nöqtələr bəzi şəxslərdə daha tez-tez görülür. Miyop şəxslər bu durumdan daha çox şikayətçi ola bilər.
Her nə qədər bu durum hər zaman təhlükəli olmasa da bəzi hallarda retina yırtılması kimi ciddi bir göz xəstəliyinin ilk əlaməti ola bilər. Ani inkişaf edən qara nöqtələr, işıq yanmaları ya da kənar görmə sahəsində azalma fərq edirsinizsə, təcili göz həkiminə müraciət etməyiniz lazımdır.
Qara nöqtələr retina yırtığı ilə əlaqələndirilsə, lazerlə müdaxilə ilə yırtığın inkişafı qarşısını alınabilir. Lazer Vitreolizis yöntəmi, bəzi hallarda uçan cisimlərin müalicəsində istifadə edilə bilər. Bu prosedur özəl avadanlıq və təcrübə tələb edir. Hər qara nöqtə bu müalicəyə uyğun deyil.
Gündəlik həyatı ciddi şəkildə təsir edən hallarda, vitrektomi adlanan cərrahi yöntəm tətbiq edilə bilər. Bu əməliyyatla vitreus mayesi tamamilə çıxarılaraq qara nöqtələrin ortadan qaldırılması təmin edilə bilər.
Təzyiq düşüklüyü ani baş gicəllənmələri, halsızlıq və ya qaralma kimi əlamətlərlə özünü göstərir. Ancaq göz önündə uçuşan qara nöqtələr adətən göz içindəki vitreus mayesindəki dəyişikliklərdən qaynaqlanır. Təzyiq ilə birbaşa əlaqəsi yoxdur, bu səbəbdən göz həkiminə görünmək vacibdir.
Xeyr. Bu qara nöqtələr gözün hərəkəti ilə bağlı olaraq yer dəyişdirir. Göz hərəkət etdiyində, vitreus mayesi içindəki bu strukturlar da yer dəyişdirərək “uçuşur” hissi yaradır. Xüsusilə parlaq zəminlərdə daha çox fərq edilir. Zamanla şəxs bu görüntülərə alışa bilər, lakin artış göstərirsə göz həkimi kontrolu lazımdır.
Psixoloji səbəblərlə bulanıq görmə ya da fokuslanma problemləri yaşana bilər, lakin gözdə uçuşan qara nöqtələr fiziki bir vəziyyətdir. Vitreus degenerasiyası ya da retinal problemlərdən qaynaqlanır. Psixoloji səbəblər bu durumu təqlid etməz amma eyni zamanda yaşana bilər.
Qara nöqtələrin tamamilə aradan qaldırılması çətin ola bilər. Yüngül hallarda müalicəyə ehtiyac duyulmaz. Lakin ciddi narahatlıq verən hallarda vitrektomi cərrahisi ilə çözüm mümkündür. Lazer vitreolizis yöntəmi də seçilmiş bəzi xəstələrdə təsirli ola bilər.