Soğuq günləri arxada qoymaq bir çox insanı xoşbəxt etsə də günəşdən yayılan ultrabənövşəyi şüalara məruz qalmaq bəzi zərərli təsirlər doğura bilər. Erkən yaşda qırış yaranmasını tətikləyə bilən ultrabənövşəyi şüalar, dəri ləkələri və damar görünümünə də səbəb ola bilər, hətta lazım olan tədbirlər görülmədiyi halda dəri xərçənginə gətirib çıxaran nəticələr doğura bilər. 
 

Günəşə Qorunmadan Məruz Olanın Zərərləri

Günəşin yaydığı ultrabənövşəyi şüalara qorumadan məruz qalmaq insan bədənində çoxlu dağıdıcı təsirlərə səbəb ola bilər. Bu təsirlərin şübhəsiz ən açıq və dağıdıcı olanları dermatoloji olaraq ortaya çıxmaqdadır. Qorumadan günəşə məruz qalmaq,

• Dəridə erkən yaşda qırışların yaranmasına səbəb ola bilər.
• Var olan qırışların dərinləşməsinə səbəb ola bilər.
• Dəri ləkələrinin yaranmasına səbəb ola bilər.
• Günəş yanığına və buna bağlı dəri lezyonlarına yol aça bilər.
• Dərinin elastikliyini itirməsinə zəmin yarada bilər.
• Dəridə damar görünümünə səbəb ola bilər.
• Dəri xərçənginə yol aça bilər.


Günəşin Zərərli Təsirlərindən Qorunma Yolları

Günəşin zərərli təsirlərindən qorunmaq üçün dermatoloqlar tərəfindən hər mövsümdə tədbir almaq məsləhət görülür, lakin xüsusilə günəşə məruz qalma müddəti və intensivliyinin artdığı yay aylarında çox daha diqqətli olmaq lazımdır. Günəşin zərərli təsirlərindən qorunmaq üçün,

• Xüsusilə günəşin təsirinin artdığı 11.00-15.00 arası saatlarda günəşə çıxmamaq lazımdır.
• Günəşə çıxmadan ən az yarım saat əvvəl 30 faktor və yuxarı bir günəş qoruyucu istifadə olunmalı və hər iki saatda bir təzələnməlidir.
• Günəşin zərərli təsirlərindən gözləri qorumaq üçün günəş eynəyi istifadə olunmalıdır.
• Çölə çıxmadan əvvəl ultrabənövşəyi dəyərlərə baxılmalı və bu dəyərlərə görə hərəkət edilməlidir.
• Günəşdən qorunmağa uyğun rəng və materiala sahib geyimlər seçilməlidir.
• Bol miqdarda maye istehlak edilməlidir.
• Günəşin daha intensiv təsir göstərdiyi idmanlarda ağır efor sərf edən idmanlardan qaçılmalıdır.

Uzun müddət günəş məruz qalması səbəbindən günəş yanığı, ləkə yaranması, dəri lezyonu kimi hallar yaşandıqda ən qısa müddətdə uzman bir dermatoloğa müraciət etmək tövsiyə edilir.

Günəş Şüalarının Dəri Üzərindəki Uzun Müddətli Təsirləri

Günəş şüası həyat üçün vacib olsa da, uzun müddətdə dəri sağlamlığı üzərində mənfi təsirlər buraxa bilər. Günəşin dəriyə zərərləri zamanla yığılaraq həm estetik, həm də sağlamlıq açısından ciddi nəticələr doğura bilər. Daimi və qorunmasız şəkildə günəşə məruz qalmaq, dəri hüceyrələrində DNA zədələnməsinə səbəb olaraq erkən yaşlanmaya, dəri ləkələrinə, damar genişlənmələrinə və ən qorxunc nəticə olarak dəri xərçənginə yol aça bilər.

Ultrabənövşəyi (UV) şüaları, dəridə olan kollagen və elastin liflərinə zərər verərək dərinin strukturunu pozur. Bu vəziyyət, dəridə qırışların yaranmasına və mövcud qırışların aydın bir şəkildə görünməsinə səbəb olur. Eyni zamanda UV şüaları piqment istehsalını artıraraq ləkələrin yaranmasına yol açır. Günəşə qorumadan məruz qalmanın zərərləri yalnız xarici görünüşlə məhdudlaşmaz; dəridəki immun hüceyrələrini basqılayaraq müxtəlif dermatoloji xəstəliklərə də zəmin hazırlar.

Təsirlərin bəziləri geri alınmaz ola bilər. Bu səbəbdən günəşin zərərli təsirlərindən qorunma yolları yalnız yay aylarında deyil, il boyunca tətbiq edilməlidir. Dəri baxımının əsas sütunlarından biri, günəşə qarşı müntəzəm və şüurlu qoruma təmin etməkdir. Günəşin zərərlərindən qorunma yolları arasında müntəzəm olaraq günəş kreminin istifadəsi, uyğun geyim seçimi və günəş şüalarının dik gəldiyi saatlarda çölə çıxmamaq ilk sıralarda yer alır.

Tez-tez Verilən Suallar

Günəş qoruyucu kremlər hər dəri tipi üçün uyğundurmu?

Bəli, günəş qoruyucu kremlər hər dəri tipi üçün uyğundur amma dəri tipinə uyğun məhsul seçimi çox önəmlidir. Yağlı və akneye meyilli dərilər üçün gözenekləri tıkamayan məhsullar seçilməlidir. Quru dərilərdə isə nəmləndirici xüsusiyyətdə günəş qoruyucular istifadə olunmalıdır. Həssas dəri üçün isə mineral əsaslı günəş qoruyucuları tövsiyə olunur. Günəşin dəriyə zərərləri hərkəs üçün keçərli olduğundan, dəri tipi fərq etmədən günəş qoruyucu istifadəsi laqeyd edilməməlidir.

Günəş kremi yalnız yayda mı istifadə olunmalıdır?

Xeyir. Günəşin zərərləri yalnız yay aylarında deyil, il boyunca davam edir. Buludlu günlərdə belə UV şüalarının %80'i yerüstünə çata bilir. Qışın xizək kimi açıq hava idmanlarında UV əksiliyi daha güclü hala gəlir. Bu səbəblə ilin hər dövründə, çölə çıxmadan əvvəl günəş qoruyucu sürtmək vərdiş halına gətirilməlidir.

Dəri ləkələri günəşə bağlı olaraq necə yaranır?

Dəri ləkələri, günəşə məruz qalan bölgələrdə melanin istehsalının artması ilə meydana gəlir. Bədən, özünü UV şüalarına qarşı qorumaq üçün daha çox melanin istehsal edir, bu da dəridə tünd rəngli ləkələrin meydana çıxmasına səbəb olur. Ləkələr zamanla qalıcı hala gələ bilər. Günəşin dəriyə zərərləri arasında ən yaygın olanlardan biri də bu hiperpigmentasiyalardır. Günəş qoruyucu istifadə etmək, ləkələrin önünə keçmənin ən təsirli yollarındandır.

Günəş eynəyi yalnız estetik bir aksesuar mı?

Əsla yox. Günəş eynəyi, göz sağlamlığını qoruma açısından olduqca önəmlidir. UV şüaları yalnız dəriyə deyil, gözlərə də zərər verir. Uzun müddətli UV məruz qalması katarakt, sarı ləkə xəstəliyi kimi göz xəstəliklərinə səbəb ola bilər. Eyni zamanda göz ətrafındakı həssas dərini qoruyaraq qırış yaranmasını da azaldır. Günəşin zərərlərindən qorunma yolları arasında keyfiyyətli və UV filtrli günəş eynəyi istifadə etmək önəmli bir addımdır.

Yaradılma Tarixi : 07.05.2025
Yeniləmə Tarixi : 30.06.2025
Ünsiyyət : 444 23 23
Əlaqə Forması Covid-19 Məlumatlandırma