Yay aylarında sərinləmək və keyfiyyətli vaxt keçirmək məqsədilə seçilən hovuzlar və dənizlər, gigiyena baxımından bəzi risklər daşıya bilər. Xüsusilə göz sağlamlığı, bu yerlərdə müxtəlif infeksiyalarla qarşılaşa bilər. Xlora məruz qalmaq, günəş işığına uzun müddət baxmaq, duzlu su və ya mikroorqanizmlərlə təmas, gözlərdə qıcıqlanmaya və müxtəlif narahatlıqlara səbəb ola bilər. Buna görə də yay dövrlərində göz sağlamlığına ekstra diqqət edilməlidir. Hovuz suları əksər hallarda kimyəvi maddələrlə dezinfekte edilir. Bu kimyəvi maddələr göz səthində quruluğa səbəb ola bilər, gözyaşı balansını poza bilər və konjonktiva toxumasını həssaslaşdıra bilər. Xüsusilə qoruyaıcı eynək istifadə olunmadan hovuzda üzmək, gözlərdə yanma, batan hiss və qızarma kimi simptomlara səbəb ola bilər. Eyni şəkildə dəniz suyunda olan duz və qum da göz səthini qıcıqlaya bilər. Bu vəziyyət, bəzi hallarda infeksiyalara zəmin yarada bilər.
Konjonktivit, xalq arasında göz zöhrəsi kimi də tanınan, gözün ağ qismini və göz qapaqlarının iç səthini örtən konjonktiva təbəqəsinin iltihablanmasıdır. Konjonktivit nə demək sualının ən əsas cavabı budur. Bu vəziyyətin ən yayğın səbəbləri arasında infeksiyalar, allergiyalar və qıcıqlandırıcı maddələrə məruz qalmaq yer alır. Yay aylarında hovuza girən insanlarda xüsusilə viral və ya bakterial konjonktivit halları daha tez-tez görülür. Hovuzlarda ortaq istifadə olunan dəsmallar, eynəklər və səthlərlə təmas, konjonktivitin yayılmasına səbəb ola bilər. Bu xəstəlik olduqca keçicidir. Konjonktivit keçicimi sualı tez-tez soruşulsa da cavabı bəli, xüsusilə infeksion mənşəli növlər sürətlə yayıla bilər. Simptomlar arasında gözdə qızarma, sulanma, batan hiss, çapaqlanma və işığa qarşı həssaslıq yer alır. Bəzi hallarda tək gözdə başlayarkən qısa müddətdə digər gözə də yayıla bilər. Allergik konjonktivit isə polen, toz, dəniz suyu kimi allergenlərə məruz qalma sonrası inkişaf edə bilər. Bu vəziyyətdə gözlərdə qaşınma, sulanma və qızarma şikayətləri ön plandadır. Allergik tip keçici deyil, amma həyat keyfiyyətini azaldan simptomlara səbəb ola bilər.
Konjonktivit müalicəsi, xəstəliyin səbəbinə görə dəyişiklik göstərir. Bakterial mənşəli konjonktivit hallarında antibiotik göz damcısı və ya məlhəmlər reçetə edilir. Viral konjonktivitlərdə isə adətən xüsusi bir müalicə tələb olunmadan simptomları yüngülləşdirməyə yönəlik tətbiqlər tercih olunur. Göz gigiyenasına diqqət etmək, gözləri ovuşdurmamaq və kontaminə olmuş əşyalarla temastan çəkinmək müalicə müddətində olduqca önəmlidir. Allergik konjonktivit müalicəsində isə allergenlərdən uzaq durma ilk addımdır. Həmçinin antihistaminik göz damcıları, soyuq kompres tətbiqləri və süni gözyaşı damcıları istifadə edilə bilər. Konjonktivit göz iltihabı olduğundan dolayı, müalicə müddətində müntəzəm həkim təqibi məsləhət görülür. Müalicə edilmədikdə daha ciddi göz infeksiyalarına və ya görmə pozğunluqlarına yol aça bilər. Konjonktivit müalicəsində gigiyena qaydalarına riayət edildiyi qədər erkən diaqnoz da böyük önəm daşıyır. Xüsusilə yay aylarında hovuz və ya dəniz sonrası gözlərdə meydana gələn hər cür qızarma, batan hiss və ya sulanma ciddi qəbul edilməli və bir göz sağlamlığı mütəxəssisinə müraciət edilməlidir.
Hovuzda və ya dənizdə göz sağlamlığını qorumaq üçün alınabiləcək bəzi sadə amma effektiv tədbirlər var. Əvvəlcə, üzmə zamanı qoruyucu üzmə eynəyi istifadə etmək, gözləri sudakı kimyəvi maddələrdən və mikroorqanizmlərdən qoruyur. Eynəyin üzə tam oturması və su sızdırmaması vacibdir. Həmçinin üzgüçülükdən sonra gözləri bol suyla yumaq da qalan xlor və ya duz qalıntılarının təmizlənməsinə kömək edir. Linza istifadə edən şəxslər hovuza və ya dənizə girmədən əvvəl lənzalarını çıxarmalı və ya xüsusi üzgüçü lensləri seçməlidir. Əks halda infeksiya riski artır. Dəsmalların və şəxsi əşyaların başqaları ilə paylaşılmaması lazımdır. Gözlərdə hər hansı bir narahatlıq hiss ediləndə isə müstəqil damcı və ya dərman istifadəsindən çəkinməli, mütləq bir göz həkiminə müraciət olunmalıdır. Unudulmamalıdır ki, konjonktivit müalicəsi üçün şüursuz dərman istifadəsi, vəziyyətin daha da pisləşməsinə səbəb ola bilər.
Konjonktivit, gözün ağ tabakasını və qapaqların iç səthini örtən konjonktiva təbəqəsinin iltihablanmasıdır. Ən çox səbəbləri infeksiyalar, allergiyalar və qıcıqlandırıcı maddələrdir. Gözlərdə qızarma, batan hiss, sulanma və yanma hissi ilə özünü göstərir. Müalicəyə erkən başlanması, bulaşma riskini azaltmaq və komplikasiyaları önləmək baxımından önəmlidir. Göz həkiminin təyin etdiyi damcılarla adətən qısa müddətdə kontrol altına alınabilir.
Konjonktivit, göz səthini saran zarın iltihaplanması mənasına gəlir. Gözlərdə qızarma, batan hiss, sulanma və qaşınma kimi simptomlarla özünü göstərir. Göz qapaqları səhər vaxtı çapaq səbəbilə bir-birinə yapışa bilər. Görmə adətən təsirlənməz amma irəli mərhələlərdə bulanıqlıq ola bilər. Diaqnoz üçün göz müayinəsi kifayətdir.
Allergik konjonktivit, polen, toz, ev heyvanı tükü kimi allergenlərə məruz qalma nəticəsində yaranan və bulaşıcı olmayan bir konjonktivit növüdür. Qaşınma və sulanma ön plandadır. Adətən mövsümi olaraq ortaya çıxır və burun axıntısı kimi digər allergik əlamətlərlə birlikdə gedişat edir. Süni gözyaşı və antihistaminik damcılar simptomları yüngülləşdirir. Allergiklə təmasdan çəkinmək müalicədə ən təsirli üsuldur.
Viral və bakterial konjonktivit növləri olduqca keçicidir. Xüsusilə əl-göz təması və ortaq istifadə edilən əşyalar vasitəsilə yayıla bilər. Gözləri ovuşdurmaq ya da ortaq dəsmal istifadə etmək bulaşma riskini artırır. Buna görə xəstə şəxslərdən uzaq durulmalı və gigiyena qaydalarına diqqət edilməlidir. Allergik növ keçici deyil ancaq simptomları narahatlıq yarada bilər.
Bəli, konjonktivit göz iltihabı olaraq tanımlanır. Bu iltihab infeksiya, allergiya və ya kimyəvi maddələrə bağlı ola bilər və müalicə edilmədikdə ciddi problemlərə yol aça bilər. İltihab konjonktiva təbəqəsində yerləşdiyi üçün adətən gözün ağ qisminin qızarması ilə fərqlənir. Keçici formaları məktəb və iş mühitlərində sürətlə yayıla bilər. Göz sağlamlığını qorumaq üçün gigiyena və erkən müalicə önəmlidir.
Müalicə müddəti adətən konjonktivitin səbəbinə bağlıdır. Bakterial konjonktivit bir neçə gün ərzində sağalabilirken, viral infeksiyalar bir həftəyə qədər sürə bilər. Allergik konjonktivit isə allergenlə təmas davam etdikdə təkrar edə bilər. Müalicəyə erkən başlamaq sağalma müddətini sürətləndirir. Həkim təyini xaricində damcı istifadəsi tövsiyə olunmur.
Bəli, xüsusilə xlor səviyyəsi az olan və ya gigiyena qaydalarına riayət edilməyən hovuzlarda bakterial və viral konjonktivit bulaşa bilər. Eynəyi olmayan şəxslərdə bulaşma riski daha yüksəkdir. Həmçinin ortaq istifadə olunan şezlonq, dəsmal kimi əşyalar da infeksiya mənbəyi ola bilər. Hovuzdan çıxdıqdan sonra gözlər təmiz su ilə yuyulmalıdır. Simptom yaranarsa dərhal göz həkiminə müraciət olunmalıdır.
Xeyr, konjonktivit zamanı linza istifadəsi tövsiyə olunmur. Gözdə olan iltihab linzanın qıcıqlandırmasına və infeksiyanın yayılmasına səbəb ola bilər. Linzalar mikrobların yaşayabileceği bir mühit yaradır. Müalicə müddətində eynək seçilməlidir. Sağaldıqdan sonra yeni linzalarla davam etmək lazımdır.
Gözdə qızarma, qaşınma, batan hiss, çapaqlanma və sulanma kimi şikayətlər konjonktiviti düşündürür. Səhər vaxtı çapaqlanma səbəbilə göz qapaqlarını açmaqda çətinlik yaşana bilər. İşığa qarşı həssaslıq və yanma hissi də yayğındır. Göz həkimi tərəfindən aparılan müayinə ilə diaqnoz təsdiqlənir. Erkən diaqnoz sürətli sağalmağı təmin edir.
Adətən bir gözdə başlasa da, qısa müddətdə digər gözə də bulaşa bilər. Bu vəziyyət xüsusilə keçici növlərdə daha tez-tez müşahidə edilir. Əl gigiyenasına diqqət edilməzsə yayılma riski artar. Bulaşı önləmək üçün ayrı dəsmal istifadə etmək və gözləri ovuşdurmamaq lazımdır. Allergik konjonktivit isə çoxluqla hər iki gözü təsir edir.